Aswoensdag 2025 - 40 dagen op weg naar verbinding tussen hemel en aarde
Ria Verschueren
Het is Aswoensdag. Vandaag begint de veertigdaagse vasten. Een tijd van inkeer en bezinning. We zoeken naar een verbinding tussen hemel en aarde, tussen lichaam en ziel.
We worden vandaag getekend met asse als teken van onze menselijke beperktheid.
Vanuit onze stoffelijkheid ervaren we dat we beperkt en nietig zijn, als een druppel in de oceaan, een zandkorrel op het strand. En toch zijn we ook oneindig als de zee en kunnen in stilte en soberheid het heilige ervaren. Hiervoor is een innerlijke ommekeer nodig.
As is een teken van voorbereiding op nieuw leven. Zo gaat het ook in de natuur. Ontbinding van de stof, levert de grondstof voor nieuw leven. Om dit besef diep te laten doordringen en ons voor te bereiden op dit nieuw leven in de verbinding met hemel en aarde, verbranden we straks takken tot as en betekenen ons met het symbool van het assekruis, teken van onze stoffelijkheid en beperking.
Het betekent zoveel als: willen breken met een mentaliteit van nooit genoeg en eeuwige onvrede.
Het besef van onze lichamelijke, aardse grenzen is hierbij essentieel. Dat vraagt oefening. Daarom bestond de vasten vroeger uit lichamelijke versterving en zuivering. Nu, in onze wereld van overconsumptie kunnen mensen nog moeilijk de zin en betekenis van dit soort van vasten zien. Vasten en lichamelijkheid hebben een diepe band. We stellen ons lichamelijk open voor het heilige door te buigen, te knielen, sober te zijn in eten en drinken, het stil te maken en ons te verdiepen in gebed.
Indien we dat aandurven volgt als vanzelf de verbinding met de vele mensen die uit noodzaak sober moeten leven, omdat ze beperkte middelen hebben en alleen maar kunnen dromen van wat voor velen vanzelfsprekend is. Maar misschien staan zij wel dichter bij de essentie van het leven en van wat er echt toe doet dan mensen die teveel hebben,
Lied 772 Voor kleine mensen
Openingsgebed (samen lezen):
Heer onze God,
bij het begin van deze veertigdagentijd
hebt Gij ons bijeengeroepen
om weg uit de sleur van alle dagen,
de woestijn in te gaan om onze ziel te zoeken.
Ga met ons mee op deze tocht
Opdat wij raakpunten vinden tussen hemel en aarde
Opdat wij uw levensadem mogen ontvangen en ervaren,
Opdat wij de weg terug mogen vinden naar het volle leven,
Zoals U het gedroomd hebt.
inspireer ons en vuur ons aan,
zodat we de moed hebben
het niet bij woorden te laten,
maar vanuit ons binnenste te werken
aan échte verandering,
niet voor het oog van de mensen,
maar omwille van uw Rijk hier en nu.
Heer geef ons de kracht
Ons leven onder ogen te zien
Te verwijderen wat ons van U en van elkaar gescheiden houdt.
Mochten wij opnieuw doordrongen raken van uw gloed
Op onze tocht naar Pasen, het feest van onze verrijzenis.
Inleiding tot lezing Joël 2,12-18 :
De tijd waarin Joël optrad was een tijd van grote rampen.
Toch lagen heel wat mensen er niet van wakker:
De uitnodiging van Joel om ‘terug te keren met heel hun hart’
is ook tot ons gericht.
Het is een uitnodiging om meer dan anders
stil te staan bij wat er echt toe doet.
Joel 2, 12-18 (vrij vertaald)
Zo spreekt de Heer :
Keer met heel uw hart tot Mij terug,
gij allen, die de rechte weg verlaten hebt.
Scheur uw hart, niet uw kleren
en toon dat gij berouw hebt over uw zonden.
Keer terug tot de Heer, uw God,
want Hij heeft een groot hart voor de mensen.
Zijn liefde is onuitputtelijk.
Hij heeft geduld met ons
en is steeds bereid om vergeving te schenken.
Stort uw hart uit bij de Heer,
dan zal zijn zegen over u komen.
Blaas de bazuin in Jeruzalem
en laat alle mensen samenkomen.
Kondig een heilige vastentijd af
en beleg een heilige bijeenkomst.
Iedereen moet naar de tempel komen,
jong en oud, zelfs bruid en bruidegom.
Laat de priesters die de dienst van het altaar verrichten,
bidden tot de Heer en zeggen :
Zie met liefde op ons neer, Heer,
want gij hebt ons uitgekozen.
We zingen over de lange weg die we als mens telkens weer te gaan hebben, maar ook over ons vertrouwen dat de liefde ons zal bevrijden
Lied 582 Hoe ver te gaan
Naar buiten gaan om takken te verbranden
We maken as van de palmtakken van vorig jaar. Ze zijn klaar om stof en aarde te worden. Het leven is eruit verdwenen.
Korte overweging over as
Het asritueel herinnert ons in de eerste plaats aan onze aardse werkelijkheid en menselijke broosheid, onze vergankelijkheid. En hoewel dat geen prettig vooruitzicht lijkt, is het goed om ons dat af en toe ervan bewust te zijn, het helpt ons om ons te oriënteren op wat echt de moeite waard is. Wat blijvend is. Anderzijds is as een prima voedingsstof voor nieuw leven. Zo kan as voor ons ook symbool zijn van onze zoektocht naar nieuw leven. Niet dat de meesten van ons radicaal anders zullen gaan leven, meestal zetten we maar kleine stappen op een lange weg, maar ook dat heeft nood aan een teken. Deze weg willen we gaan, samen, veertig dagen lang,in het voetspoor van Jezus van Nazareth die ons voorgaat
Zo zijn vergankelijkheid en het leven dat zich doorzet verbonden in één symbool: dat van doodgewone as. Het kruisteken met as symboliseert de brug van aardse vergankelijkheid naar eeuwig leven. Als wij, christenen, bij het begin van de veertigdagentijdeen askruisje ontvangen, krijgen we een roeping:word geen woestijn, breng vruchten voort,vruchten van goedheid, liefde en vrede.
Zegenen van de as
Goede God, tot het leven hebt Gij ons geroepen,
niet tot de dood.
Daarom bidden wij u: zegen deze dode as,
en maak haar voor ons tot teken
van het onvergankelijk leven bij u.
Leg uw naam op deze as,
uw naam van hoop en vrede,
uw naam van + Vader, Zoon en heilige Geest.
Teken ons met uw naam, opdat wij mensen worden van U, vandaag en alle dagen. Amen.
Lied 124 Keer U om (tijdens weer naar binnen gaan)
Asoplegging
Lezing
Enkele evangelie fragmenten ter overweging
De veertigdagentijd is een kans om opnieuw tot harmonie te komen met onszelf, met elkaar en met God. Aan de hand van enkele bijbelfragmenten wil ik jullie nu uitnodigen om over die kans te bezinnen en te bidden.
Mat. 6, 16-18
Doe die dingen niet voor het oog van de mensen zegt Jezus vandaag, maar maak ruimte voor wat de wezenlijke waarden zijn van het mensenleven. Zoek niet naar regels om het goede te doen, maar laat je inspireren door de liefde. Zo krijg je contact met de mystieke ruimte die iedere mens in zich draagt en waar hij of zij pas echt zichzelf wordt. Daar woont God in ieder van ons als de diepste Grond van ons bestaan, en daar vindt het leven gevende contact met God plaats’.
Wanneer jullie vasten, zet dan niet zo’n somber gezicht als de huichelaars, want zij doen dat om iedereen te laten zien dat ze aan het vasten zijn. Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen. Maar als jullie vasten, was dan je gezicht en wrijf je hoofd in met olie, zodat niemand ziet dat je aan het vasten bent, alleen je Vader, die in het verborgene is. En jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen. (Mat. 6, 16-18)
Johannes 12, 24-25
Inleiding: We kunnen uit onze as herrijzen. De graankorrel die sterft brengt nieuw leven voort. Onze broosheid kan ook onze sterkte worden.
Als een graankorrel niet in de akkergrond sterft, blijft hij onvruchtbaar. Maar hij moet sterven, alleen dan brengt hij rijke vruchten voort. Wie zich aan zijn leven vastklampt, verliest het; maar wie zijn leven prijsgeeft in deze wereld, zal het behouden voor het eeuwige leven.
Lied 316 Deze wereld omgekeerd
Groot dankgebed 162: Tafelgebed in de veertigdagentijd (1-3-5-6-7-10-11)
Na de communie
Lied 267 Dat wij als wachters op de muren zijn
Slotbezinning
Vastentijd is oefentijd
is wakker worden na de winterslaap
en je opengeeuwen uit de beslotenheid van elk voor zich.
Is je ogen opentrekken voor wat aan het gebeuren is
in het diepste van jezelf en in de wereld om je heen,
en zicht krijgen op het grote Licht
dat openbreekt aan de horizon.
Is in voorjaarsstilte je eigen grond omspitten
en klaarmaken voor een nieuwe lente,
en het zaad van de vrede en menswaardigheid
laten ontkiemen in je hart.
Vastentijd is trainingstijd
hart en handen soepel maken
voor verbondenheid met God en mensen;
vingeroefening in solidariteit.
dat en zoveel meer is vastentijd.
de grote opwarming om te herleven.
Zegen
