16e zondag door het jaar (2024) - Ga mee en rust wat uit
Gonda Mertens
Inleiding
Een week na de verkiezingen vernam ik via kreten en gefluister in de krant, dat bepaalde politici, er niet aan dachten een vakantie te boeken of eerst toch maar even achterover te leunen in hun luie zetel, na een drukke en vaak uitputtende campagne…
De journalist wees op het belang van een pauze af en toe, en dat ook politici daaraan behoefte hebben. Nu is er geen tijd om te relaxen… antwoordde een van hen, dat zou een verkeerd signaal kunnen geven aan de bevolking. Is dat wel zo ?
De volkswijsheid ziet het sowieso anders en gaat ervan uit dat:
De boog niet altijd kan gespannen staan. Of nog: Bezint eer ge (opnieuw) begint.
Vandaag richt Marcus onze blik op Jezus, die van heel nabij het wel en wee volgt van zijn leerlingen wanneer ze terugkeren van hun zendingsopdracht. En Marcus merkt eveneens op hoe intens Jezus begaan is met de menigte die hem opwacht aan de overkant van het meer.
Deze lezing sluit aan bij die van vorige zondag waar de leerlingen twee aan twee werden uitgezonden naar de omliggende gehuchten en dorpen, om het goede nieuws over de komst van het Rijk Gods te gaan bekend maken.
Bij hun thuiskomst willen ze aan Jezus vertellen wat ze onderweg allemaal beleefd hebben.
Marcus noemt hen in dit verhaal voor het eerst apostelen.
Jezus weet dat zijn apostelen na een vermoeiende tocht vooral nood hebben aan rust en stilte, hij stelt voor om een geschikte plek te zoeken waar ze ongestoord met hem alleen kunnen zijn.
Daar aangekomen worden ze totaal onverwacht geconfronteerd met een grote menigte, afkomstig uit de omliggende dorpen. Zoals geen ander kent Jezus de diepste verlangens en noden van zijn volksgenoten. Deze arme mensen hopen dat hij hen zal bevrijden uit hun onzekere en noodlottige situatie en ook van het schrikbewind van de Romeinse bezetters.Mc zegt hierover:
“Toen hij uit de boot stapte, zag hij een grote menigte, hij voelde ‘medelijden’ met hen omdat ze leken op schapen zonder herder.
Dit aangrijpend gebeuren raakt Jezus in hart en nieren, tot in zijn ingewanden, zegt de evangelist.
Hij heeft diep medelijden met die haveloze en stuurloze massa en hij begint haar onmiddellijk en uitvoerig te onderrichten. Van de geplande pauze komt nu helemaal niets meer in huis.
Die situatie is tot op vandaag een herkenbaar probleem voor heel wat sociaal geëngageerde hulpverleners: zowel leken als religieuzen.
Wat kunnen en moeten ze doen: doorgaan tot ze er haast bij neervallen of zichzelf eerst de nodige rust gunnen of een korte vakantie plannen om nieuwe krachten te verzamelen en weer te kunnen doorgaan.
Een vaak moeilijke en soms verscheurende keuze!
Het evangelie houdt ons een spiegel voor, daar wil ik straks wat langer bij stilstaan.
Gebed Mc 6, 30 - 34
Heer God,
Gij wacht op ons
tot wij opengaan voor U.
Stem ons af op uw stem
en op uw stilte.
Schep ruimte in ons hart
en wij uw stille stem kunnen horen.
Spreek tot en in ons
als een medelijdende
Vader, Moeder of Vriend
barmhartig en vol mededogen.
Zodat wij rust vinden
en ontvankelijk worden voor
Uw verborgen aanwezigheid in ons
en in onze turbulente wereld.
Spreek door Jezus, Uw Zoon, Uw Woord
tot wij ook zijn stille stem verstaan:
Ga mee en rust wat uit!
Amen
Homilie
Jezus heeft ‘medelijden’ met de menigte en begint haar uitvoerig te onderrichten.
In de Hebreeuwse bijbel wordt het woord ‘medelijden’ alleen gebruikt om over God te spreken.
JHWH is tot in zijn diepste wezen geraakt door de ellende van zijn volk.
Hij zendt Mozes naar Egypte om zijn broeders te bevrijden uit de slavernij en het volk van Israël doorheen de woestijn te leiden naar het Beloofde land!
In vele bijbelverhalen horen we dat JHWH zich onvoorwaardelijk het lot aantrekt van kleine, hulpbehoevende en arme mensen.
Jezus is beeld van God!
In zijn onderricht vertelt hij met pakkende verhalen over zijn Abba.
Hij is een liefdevolle, medelijdende en barmhartige God.
Enkele voorbeelden:
Als de verloren zoon totaal ontspoord naar huis terugkeert omhelst zijn vader hem vol ‘medelijden’.
En elders vernemen we: Wanneer de barmhartige Samaritaan een beroofde reiziger bloedend langs de weg ziet liggen, ontfermt hij zich over hem vol ‘medelijden’.
En nog in een andere verhaal vertelt Jezus over een knecht die een miljoenen schuld heeft bij zijn heer. Hij zal vrouw en kinderen moeten verkopen om die enorme som te kunnen afbetalen.
Maar die heer is vol ‘medelijden’ en scheldt hem de hele schuld kwijt…
God laat niemand in de steek, Hij draagt zorg voor elke mens persoonlijk en zijn onuitputtelijke barmhartigheid kent geen grenzen.
Ik zal er zijn heeft Hij gezegd!
Zoals toen hopen mensen ten diepste ook vandaag op begrip en meeleven met de soms pijnlijke situaties waarin ze gewild of ongewild terecht zijn gekomen.
Diepgaande bedenkingen en uitspraken over een nabije, medelijdende en barmhartige God, spreken zeker in moeilijke en pijnlijke momenten nog maar een klein aantal mensen aan.
God is en blijft een ondoorgrondelijk mysterie, zowel voor gelovigen als ongelovigen.
Maar in de wonden van de wereld, via oprechte solidariteit en directe hulpverlening kan de Onzichtbare God toch op een verrassend en heel nabije manier zijn Gelaat tonen aan mensen.
Daarom zal religie en christendom enkel nog iets waardevol kunnen betekenen in onze ontwortelde samenleving als ze alle aanspraken op macht en dominantie achter zich laat.
Jezus is beeld van God. En Paulus schreef: ’Hij hield zich niet vast aan de gelijkheid met God, maar deed er afstand van en werd gelijk aan een mens.’ (Fil. 2, 6-7)
En in het evangelie van Johannes horen we Jezus met nadruk zeggen:
Ik ben de goede herder, ik draag zorg voor de schapen, ik ken mijn schapen en de schapen kennen mij. Ik zal de verdwaalde en gewonde dieren verzamelen en ze terug brengen naar de veilige schaapstal. (Jo. 10:11)
Zo is Jezus de deur en de weg naar God.
Wij leven in een hectische tijd met veel prikkels: te veel informatie, te veel mensen, te veel activiteiten, te veel drukte en lawaai…velen en ook heel wat jongeren voelen zich niet meer zo happy en goed in hun vel.
Wat kunnen we proberen te doen om die tijdsgeest en dat negatieve gevoel te doorbreken?Door in alle oprechtheid je af te vragen wat belangrijk is in het leven van jezelf en dat van anderen.
Wie die confrontatie wil aangaan met zijn diepste grond zal tijd en plaats ervoor moeten vrij maken.
Rust en stilte zijn een must voor ieder van ons. Maar niet iedereen staat ervoor open; angst, vermoeidheid en stress kunnen mensen tegenhouden om rust en stilte toe te laten…
Aan zijn volgelingen zei Jezus: ’Kom naar Mij toe, allen die vermoeid en belast zijn en Ik zal u rust geven’. (Mt. 11,28) en aan zijn uitgeputte apostelen vroeg hij om uit te kijken naar een stille plek:
Ga nu maar mee naar een eenzame plaats om alleen te zijn en rust wat uit….
Van Marcus vernemen we dat daar tot ieders verrassing een grote menigte hen opwachtte.
Hoe reageerde Jezus op dit onverwacht gebeuren?
Hij voelde diep medelijden met deze eenvoudige mensen en begon hen uitvoerig te onderrichten…
En zoals toen wachten mensen ook nu op een bevrijdende boodschap, een hoopgevend visioen.
Daarom hebben we nood aan betrouwbare en bevlogen leiders die meeleven met hun volk.
Ze willen luisteren naar de urgente noden en zijn bereid er zich met hart en ziel voor in te zetten.
Ook aan alle religieuze leiders vraagt Paus Franciscus om op een wijze, milde en ook barmhartige manier om te gaan met mensen die in ‘situaties leven die niet volgens de regels zijn’.
Hij vraagt aandacht voor individuele verschillen en roept op tot het volgen van je eigen geweten.
Kerk zijn is zijn zoals Jezus!
Hij was ten diepste begaan met het wel en wee van alle mensen die zijn hulp inriepen.
Maar we weten dat Jezus eveneens heel regelmatig de eenzaamheid opzocht om contact te hebben met zijn hemelse Vader, om in de stilte naar Hem te luisteren en tot Hem te bidden.
Jezus koos voor die tweevoudige weg en ging zijn leerlingen en ook ons daarin voor.
Zonder gebed, contemplatie of meditatie verliest iedere goed bedoelde actie haar ziel.
Anderzijds komen gebed en meditatie zonder concreet engagement niet zo geloofwaardig over.
Er is een tijd voor alles: een tijd voor meditatie en gebed. En een tijd voor engagement en rust.
Elke tijd is waardevol en belangrijk om met vernieuwde krachten verder te kunnen doorgaan.
Een Oosterse wijze zei het zo:
‘Groot zijn is doorgaan
Doorgaan is ver weg zijn
Ver weg zijn is terugkeren’.
