13e zondag door het jaar (2024) – Er ging een kracht van Hem uit
Marcel Braekers
Openingszang 102 Onze hulp is in de naam van de Heer - Opening van de dienst
Gebed
Vanuit onze nood en onze vragen,
Vanuit de diepte van verlangen roepen wij tot U, o God.
Hoor naar ons en doordrenk ons met uw kracht.
Want zo hebt Gij ooit gedaan aan Jezus uw geliefde kind.
Op Hem zijt Gij neergedaald en in Hem blijven wonen,
Daarom kon Hij troost zijn en toekomst
Voor allen die zochten naar houvast en perspectief.
Mochten ook wij die kracht ondervinden
Nu wij mogen delen in zijn brood en wijn.
Wij vragen het U, God,
Die met ons meegaat doorheen alle tijden.
Begroeting
In de viering van vorige zondag sprak Herman, aansluitend bij het verhaal over de storm op het meer, over stormen of conflicten die doorheen ons leven trekken zonder dat we er een oplossing voor vinden. Zoals de leerlingen op het meer geloven dat ze met man en muis zullen vergaan lopen ook wij het gevaar helemaal meegesleept te worden in een verhaal van onbegrip en angst. Zijn antwoord was dat alleen een liefdevolle houding soelaas kan brengen. Misschien raken conflicten niet opgelost, maar het is de enige manier om tot verzachting te komen.
Marcus gaat op zijn elan verder en schetst nu de situatie van 2 wanhopige mensen: een man wiens lievelingsdochter op sterven ligt en een vrouw die levenslang onrein is. Wat doe je als je wanhopig bent en niemand of niets je nog kan helpen? Toen ik dit evangelie las, dacht ik aan de zovele hopelozen in onze wereld. Welke uitweg hebben zij, welke weg zien wij?
Lied 571 Alles wat adem heeft love de Here
Inleiding op het evangelie
We luisteren naar een wat langer stuk uit het evangelie van Marcus. Hij gebruikt een procedé dat hem helemaal typeert. Op verschillende plaatsen in zijn evangelie vertelt Marcus een verhaal met daarin een ander verhaal. Het meest gekend is dat over de genezing van een lamme met daarin een tweede over vergeving van zonden. De twee hadden voor Marcus met elkaar te maken. Zoals de man fysiek herstelt, zo geneest ook zijn ziel. Hetzelfde gebeurt hier: een man zoekt Jezus op, omdat zijn dochtertje doodziek is. Maar op weg naar dat huis gebeurt een tweede voorval: een vrouw die al twaalf jaar aan oncontroleerbare bloedvloeiingen lijdt, raakt Jezus aan. Er is een boeiende relatie tussen de twee verhalen. Misschien moet je zelf reeds tijdens de lezing proberen verbanden te zien.
Marcus 5, 21 – 43
Lied 573 Hij die de blinden weer liet zien
Homilie
Wat een creatieve vondst van de evangelist om twee verhalen in elkaar te schuiven en daardoor een nieuwe betekenisrijkdom te scheppen. Misschien hebt u zelf al enkele verbanden tussen de twee verhalen gezien, ik noem enkele die mij opvallen.
Allereerst word ik onmiddellijk getroffen door de wanhoop van de hoofdpersonen. Zowel de overste van de synagoge als de vrouw zien geen enkele uitweg uit de situatie en klampen daarom Jezus aan. Het is reeds een eerste verband.
In de twee situaties staat het probleem rein-onrein op de voorgrond. Zowel de vrouw als het overleden meisje zijn onrein, maar worden door Jezus aangeraakt omdat hun levenssituatie alle normen overstijgt.
Nog een boeiende link is het getal 12. De vrouw leed 12 jaar aan onregelmatige maandstonden en was door de situatie permanent onrein. Het meisje dat overlijdt is 12 jaar. Dat doet natuurlijk de vraag rijzen of er een verband is tussen de situatie van de vrouw en die van het meisje. 12 Jaar was de leeftijd dat volgens het joodse en romeinse recht een meisje als volwassen werd gezien en mocht uitgehuwelijkt worden. De vrouw mocht wegens de bloedingen geen gemeenschap hebben en bleef kinderloos en onaanraakbaar achter. Welk het preciese verband is tussen de twee situaties laat de evangelist in het midden en geeft enkel maar te denken. Weigerde het meisje om volwassen te worden en was de vrouw in Joodse ogen nooit volwaardig vrouw?
Nog een klein detail: in de Griekse tekst zitten verschillende woorden vol tederheid en kracht. De overste van de synagoge noemt zijn dochtertje ‘thugatèr’ ‘mijn oogappel’. Datzelfde woord gebruikt Jezus om de vrouw aan te spreken ‘lieve schat, je vertrouwen is je redding’ mag je vertalen. En als Hij bij het sterfbed staat zegt Jezus tot het meisje: ‘jonge dame (korasion) sta op’. Anestè staat er, het typische woord dat gebruikt wordt als men spreekt over de verrijzenis, het is een gebaar van Gods kracht.
Daarmee heb ik alle details aangehaald die ik in de tekst zie en kunnen we ons openstellen voor de diepere betekenis. Voor Marcus is het evident dat de genezing van de vrouw en het ervaren van nieuwe levenskracht met elkaar hebben te maken, net zoals de dood of de slaap van het meisje verwijst naar de verrijzenis. De hervonden kracht in de vrouw en de verrijzenis van het meisje verwijzen naar elkaar (zoals bij de lamme de lichamelijke genezing en de zondevergeving in elkaars verlengde liggen). Telkens gaat het om Gods kracht die in de aardse wetmatigheden inbreekt en kracht en leven teweeg brengt.
Centraal staan daar twee mensen die in wanhoop het leven uit handen wordt geslagen. En anderzijds Jezus die zich om geen reinheidswetten bekommert maar enkel nabij wil zijn en in zachtheid en liefde hen aanspreekt. Marcus heeft een voorstelling van Jezus als een figuur die kracht uitstraalt, dat is zijn christologie. Niet uit zichzelf heeft Hij die kracht, maar zoals Hij die van de Vader heeft ontvangen. Het is dezelfde kracht die Hem uit de dood opricht.
Het evangelie deed me denken aan de zoveel wanhopige mensen overal ter wereld die troost en kracht zoeken. Mochten zij door diezelfde Jezus worden aangeraakt en terug levenskracht voelen. Maar ook voor mijzelf heeft dit verhaal een troostende kracht: hoe graag zou ik tussen de menigte door Jezus willen aanraken. Hoezeer moet ik me losmaken van zoveel dagelijkse dingen die mij binden om vrij naar voor te gaan om zijn mantel aan te raken en zijn kracht te ondervinden. Misschien is dat een verzuchting die ook jullie hebben.
Het verhaal van de storm op het meer wilde de jonge kerk oproepen om in de vervolgingen en conflicten te blijven vertrouwen en geen angst te hebben. Vandaag neemt Marcus ons bij de hand om nooit in wanhoop op te geven, maar te durven naar voor treden en zich te laten raken en aanraken.
Dankgebed 158 Gij die mij aankijkt
Na de communie 515 Ik zal er zijn
