13 maart 2022: 2e zondag van de vasten (2022)
Geloof: een geschenk dat wil gedeeld worden. (Lc 9,28-36)
Jef Schoenaerts
Openingslied: “Die mee gaat met mensen…” (317)
Welkom en opening
Laten we onze god “die mee gaat met mensen”, verwelkomen en ons samenzijn onder zijn hoede stellen: in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Opening
In het TV-programma De Afspraak van 1 september 2021was Kristien Hemmerechts te gast. Ze had zich net “geout” als gelovige kerkganger en gaf in het interview een inkijk hoe haar hernieuwd geloofsleven was ontstaan. Ze benoemde het als een hevige spirituele ervaring. Nadat ze de diagnose “borstkanker” had gekregen, leefde de schrijfster in een periode van onrust en verwarring. De paniek die haar leven beheerste, ging echter liggen toen ze zich op een nacht plots heel rustig voelde. Die rust overviel haar toen in haar opkwam dat ze in gods handen was, dat ze gekoesterd was en geborgen. Het opgesloten zitten in zichzelf en in wat de auteur haar “ikkerigheid” noemde, maakte plaats voor verbondenheid met het hogere.
In het evangelie horen we straks het verhaal van “de gedaanteverandering van Jezus op de berg”. We focussen vandaag niet zozeer op Jezus maar wel op de leerlingen die net als Kristien Hemmerechts een hevige spirituele ervaring kenden. Of die ervaring zo spectaculair was als Lucas vertelt, is ondergeschikt aan de vraag wat dat alles voor de leerlingen betekende: wat maakte die ervaring voor hen zo indringend? Hoe kleurde ze hun geloof in? Hoe veranderde ze hen? En terwijl we focussen op de leerlingen, richten we ook de blik op onszelf en op de manier waarop onze eigen geloofsgroei zijn weg zoekt.
Laten we het eerst stil maken in en rondom ons en onze god vragen om ontferming en nabijheid.
Kyriale : “Alles wacht op U vol hoop” (804) – Eerst voorzang dan volk
Openingsgebed
Vandaag nemen we in ons bidden de herinnering mee aan het busongeval in Sierre net 10 jaar geleden. We staan stil bij de slachtoffers en ook bij de overlevenden.
En heel speciaal gedenken we Sebastian Bowles en de familie waarin hij opgroeide, een familie die dikwijls aansloot bij onze zondagsvieringen in deze kapel.
Onnoembare en Nabije,
Roepende stilte zijt Gij, verre stem,
als Jij bestaat, besta in hen,
in mensen in ons midden.
Door alle tijden heen hebt Gij U
aan mensen toevertrouwd.
Dankzij hun mond, hun hand, hun daadkracht
wordt Gij de Levende onder ons.
Maak ons tot drager van Uw woord,
dat wij elkaar besmetten met Uw liefde,
dat wij boodschapper worden van Uw genade,
dat wij elkaar bezielen met Uw Geest.
Dan leven wij zoals ons werd voorgedaan
door Jezus, Uw zoon en onze Heer,
die ons uw naam onthulde en in ons
het verlangen wekte om thuis te komen bij U.
Gij die leeft nu en tot in lengte van dagen.
Amen.
Inleiding op de evangelielezing
Jezus die zich terugtrekt op een eenzame plaats om te bidden. Het komt in de evangelies vaak voor. “Heer, leer ons bidden?” is dan ook geen onverwachte vraag vanwege de leerlingen. Vandaag horen we hoe Jezus op die vraag ingaat en drie leerlingen mee de berg opneemt. Misschien hebben de leerlingen daar wel een heel indringende ervaring gehad die sterk tot de verbeelding sprak, letterlijk en figuurlijk. Je kan het verhaal evenzeer lezen als een soort verdichtingsmoment in de geloofsgroei van de leerlingen waarin Lucas allerlei ervaringen in één weidse beweging heeft samengebald. In deze viering wil ik dat verdichtingsmoment wat uiteenrafelen in de hoop er de grondstroom van hun en onze geloofsgroei in te onderkennen.
“Open de woorden die geschreven staan…”: we zingen nr.124 vóór en ná de evangelielezing.
Acclamatie vóór én ná de lezing:
“Open de woorden die geschreven staan, doe lichten over ons uw aangezicht…” (124)
Evangelielezing: Lucas 9,28-36
Homilie
Lucas plaatst dit verhaal op een scharniermoment in het leven van Jezus en van de leerlingen. Op hun tocht met Jezus ontdekten de leerlingen stilaan hoe gods barmhartigheid voor mensen zich op een heel eigen wijze in Jezus openbaarde. En ze beseften dat de gebedsmomenten die Jezus vaak inlaste, mee aan de basis lagen van het gezag waarmee hij sprak en handelde. Tegelijk voelden ze steeds sterker de vijandigheid van de religieuze leiders die Jezus wilden liquideren. Het tijdstip van een fundamentele keuze naderde: blijven we Jezus volgen, ook nu hij aangeeft dat hij naar Jeruzalem gaat, een zekere dood tegemoet?
Op deze cruciale tweesprong plaatst Lucas het verhaal van “de gedaanteverandering”.
Voor de drie leerlingen begint alles met de uitnodiging om deelgenoot te worden in de intimiteit van het gebed van Jezus. Waar Jezus zich voordien vaak in de eenzaamheid terugtrok om te bidden, worden ze nu bevoorrechte getuigen. Het ingrijpende van die ervaring wordt door Lucas heel beeldend verteld: de aanblik van Jezus’ gezicht veranderde en zijn kleding werd stralend wit. Kan je krachtiger in beeld brengen hoe bidden een mens verandert? En in de mate dat de leerlingen opgenomen worden in dat intiem moment, in dat geschenk, worden ze zelf ook deel van dat proces van verandering.
Enkele momenten in hun ervaring lichten beter de geloofsgroei toe die zich in hen voltrekt.
- Neem (om te beginnen) het gesprek tussen Jezus, Mozes en Elia. De kracht en de diepgang van dit gesprek met twee sterkhouders uit hun geloofstraditie wordt voor de leerlingen een echte openbaring. Tot dan toe was het lijden en de dood van Jezus een onbegrijpelijke en duistere kant in hun kijk op Jezus en op god. In het geschenk van dit gesprek krijgt het lot van Jezus stilaan een plaats in dat lange verhaal tussen god en mens. Het zal de leerlingen uiteindelijk meezuigen in wat de evangelist iets verder in datzelfde hoofdstuk 9 in vers 51 aan Jezus toeschrijft: dat hij “vastberaden” optrekt naar Jeruzalem.
- En wat met het beeld van de wolk die de leerlingen overschaduwt? Is dit niet de veruitwendiging van het besef dat ze – hier maar ook op andere momenten - deel hebben aan iets wat hen overstijgt? Het beeld van de wolk geeft aan hoe ze ervaren dat ze in een mysterie worden ópgenomen eerder dan ze er zelf de hand in hebben of het zouden kunnen verwoorden of verklaren.
- En wat te denken over de ingesteldheid van de leerlingen bij hun terugkeer ná het gebeuren? Ze vertellen aan niemand wat ze hadden gezien, dus ook niet aan de 9 anderen, hun lotgenoten. Wat vreemd toch op het eerste gezicht. Speelt hier een zekere schroom om te snel te delen wat ze gezien hebben maar nog niet hebben doorgrond? Ze hebben immers iets van gods grenzeloze nabijheid ervaren bij de woorden: “Dit is mijn zoon, mijn uitverkorene”. Maar tegelijk hebben ze nog geen taal om het vanuit zichzelf met anderen op een authentieke manier te delen. Het kan een vorm van dankbaarheid zijn waarmee je een geschenk koestert dat jou intiem en persoonlijk is ten deel gevallen, een geschenk dat je eerst een tijdje in je eigen schatkamer bewaart voor je het kan delen?
Definitief verworven is het geloof nooit. Denken we maar aan wat later met de leerlingen gebeurt in de hof van Olijven waar het geloof in al zijn wankelmoedigheid en ontrouw verschijnt. Geloof wordt in dit verhaal helemaal niet als een verworvenheid voorgesteld: het hoort thuis in de categorie van het geschenk. De leerlingen zijn niet de initiatiefnemers voor hun geloof en ze zijn er zeker niet de eigenaars van. Hun bijdrage bestaat erin open te voor wat anderen hen aanreiken, door wat de Andere hen aanreikt.
Zelf ervaar ik wat binnen het leerhuis en binnen de huiskerken gebeurt, als een gelijkaardig geschenk. Omdat Benoît Standaert die het leerhuis over de psalmen leidt door corona in de wielen wordt gereden, hebben we een alternatief programma opgestart. Daarbij kiest een lid van de groep één bepaalde psalm en vertelt aan de deelnemers wat hem in die psalm beroert, ontroert, beweegt. Daarna leggen andere deelnemers daar hun eigen beleving naast. Het werkt voor mij als voedsel om in mijn eigen gebedsleven mee te nemen. En ook de huiskerk heeft voor mij een gelijkaardig effect. Zo maakten de aanwezigen in de laatste huiskerk elkaar deelgenoot aan het godsbeeld van waaruit zij leven. Zowel in leerhuis als in de huiskerk geeft men - zonder in discussie te gaan - aan elkaar door waar het in het eigen geloof om gaat. Mensen openen een deeltje van hun schatkamer, stamelen wat ze vermoeden en spreken uit wat geloof met hen doet. Ze vertellen ook waardoor ze - soms stevig, soms zoekend, soms “vastberaden” een pad volgen dat ze niet zomaar zelf hebben gebaand. Het zijn momenten waarop we samenkomen - in één of ander huis - en dat geschenk mogen ontvangen. Momenten die ons dichter brengen bij de grondstroom van ons geloof en ons bereid maken om “vastberaden” met Jezus de weg te gaan, ook als die leidt naar Jeruzalem.
Afsluiting van de homilie “Lied aan de voet van de berg” (536)
Oproep tot een voorbede, een intentie, een gedachte.
Je kan een voorbede, een intentie, een gedachte formuleren die vanuit deze viering is ontstaan.
Geloof is nooit een definitief verworven bezit. Het hoort eerder thuis in de categorie van het geschenk. En dat geschenk krijgen we grotendeels van elkaar.
Het openstellen van je eigen kleine schatkamer van geloofservaringen, het openstaan voor wat de ander/de Ander je aanreikt: dat alles kan je keuze versterken om “vastberaden” met Jezus de weg te gaan, ook als die leidt naar Jeruzalem zoals we in deze vastentijd beleven.
Waar ervaar/ervaarde jij het geloof als een geschenk?
Wie of wat heeft bij jou het verlangen gewekt om in Jezus’ spoor te gaan?
Voor welk gebeuren, voor welk moment in je geloofsgroei wil jij danken?
Je voorbede kan ook aansluiten bij wat Broederlijk Delen vandaag als intentie aanreikt bij Lc. 9,32: Wie of wat heeft me deze week wakker geschud? (iets wat ik zag, hoorde, las, meemaakte…)
Als acclamatie zingen we “Keer U om naar ons toe, keer ons toe naar elkaar.” (123)
Offergang: Lied “Oergebaar” (149)
Groot dankgebed: Tafelgebed in de veertigdagentijd (162)
Onze Vader
Lied: “Laat Uw aangezicht over ons lichten” (191)
Communie
Communielied: “… Trek door ons heen een stroom van genade…” (lied 319)
Slotgebed: idem als openingsgebed
Zegen
Mededeling rond de verkoop van narcissen!
Volgende zondag, 20 maart, is het zover!...
- Doel = steunen van Broederlijk Delen die nu al twee jaar in moeilijke omstandigheden hun relaties met de partners in het zuiden onderhouden.
- 6 euro per narcis!
- Wie zondag niet kan komen, kan mij via mail laten weten hoeveel potjes hij/zij wil kopen. De praktische kant regelen we later…
