• Voor de meest recente zondagsvieringen Klik hier

Agenda vieringen op Filosofenfontein voor de goede week:
Viering Witte Donderdag om 20 uur
Viering Goede Vrijdag om 20 uur
Paaswake (zaterdagavond) om 21 uur
Géén viering op paasdag!

220815

15 augustus 2022: Hoogfeest van Maria (2022)

 

Hoogfeest van Maria  (Lc 1, 39 – 56)

 

Marcel Braekers

Openingszang 501 salve regina

Begroeting

De ‘salve regina’ heeft in de dominicaanse traditie een belangrijke plaats. Elke dag wordt er het nachtgebed mee afgesloten, het wordt gezongen bij alle belangrijke gelegenheden: bij belangrijke samenkomsten, de inkleding of professie van een medebroeder of een begrafenisdienst die we sluiten door rond de kist te gaan staan en het ‘salve’ te zingen. Het is elke keer een heel ontroerend moment.
De zang heeft daarmee het karakter van transformatie gekregen: zingend gaan we over van de dag naar de nacht, van het leven naar de dood, maar ook het zetten van een nieuwe stap in het leven. Ik vind het daarom mooi om in deze dominicaanse kapel dit feest van Maria te openen met deze zang. Haar leven was ook getekend door een voortdurende transformatie.
 
Vandaag gedenken we dat Maria haar bestemming vond toen ze werd opgenomen in Gods liefde. ‘Met ziel en lichaam werd de onbevlekte maagd opgenomen in de hemelse heerlijkheid’ zei paus Pius XII in 1950 en maakte daarbij van zijn uitspraak een dogma beladen met zware voor vandaag moeilijk te begrijpen begrippen. Gelukkig las ik ooit de uitspraak van Herman De Deyn die zei:”Je kunt dogma’s alleen begrijpen als je ze zingt. Buiten de context van dat ritueel heeft zo’n dogma geen betekenis.” (Knack 13/07/2011) Zo heb ik ook deze uitspraak begrepen en daarom nodig ik jullie uit om deze viering zingend te beleven.
Laten we het daarom stil maken in ons en God smeken om zijn genadige nabijheid.
 
Lied 139 wees Gij het woord, Gij de stilte
 
Gebed


Wees gegroet, Maria
Door u ontving onze wereld Jezus,
Beeld en gelijkenis van God.
Doorheen uw levenswandel leerden wij
Hoe vreugde en verdriet, nabijheid en verlatenheid
Een onvermijdelijk deel van ons bestaan vormen,
Maar ook, hoe God ons daarin nabij is.
Leer ons zoals Gij
Te luisteren naar Gods Woord,
Leer ons te hopen zoals Gij
En te dragen en verdragen wat het leven ons ongevraagd opdringt,
Opdat Gods Geest ook ons mag vervullen
Zoals hij eens in u deed.
 
Inleiding op de lezingen

De eerste lezing is genomen uit het boek van de Openbaring, het laatste boek van de Bijbel dat in mythisch beelden beschrijft hoe het einde van deze wereld zal zijn. Net zoals in zijn evangelie brengt de schrijver Johannes Maria ter sprake op een heel eigen manier. Voor hem is zij symbool van het Oude Israël dat op de drempel staat van een nieuwe tijd. Het is daarom niet verwonderlijk dat de tekst die we zullen beluisteren door de christenen begrepen werd als van toepassing op Maria terwijl het eigenlijk om het drama van het Jodendom gaat.

Apok. 11,19a;12,1-6a.10ab

Lied 273 gezegend die komt
 
Lucas 1, 39 – 56

Homilie


Wat een lange weg hebben wij niet af te leggen in ons geloof, altijd opnieuw en altijd vernieuwend. Als ik terugdenk aan mijn ouders en ons leven als kind dan kan ik alleen maar verbaasd vaststellen hoe alles is veranderd en wij toch dezelfde mensen zijn.
Mijn ouders waren eenvoudige, diepgelovige christenen. Het werk in de winkel regelden ze zo dat elke dag iemand van de twee naar de mis kon gaan. Hadden ze zorgen dan sprongen ze op hun fiets om in een nabij gelegen bedevaartplaatsje tot Maria te bidden. ’s Middags baden we het Angelus en elke avond werd het rozenhoedje gebeden. Het hoorde zo bij het dagelijkse leven dat er intussen even goed werd gestreken, kleren versteld of gebreid. Toen ik een jongen van 12 jaar was, ging ik met mijn ouders mee naar Kevelaar en maakte ik mijn spaarpot leeg om een mooi met de hand gemaakt Mariabeeldje te kopen. Het staat altijd op mijn werktafel en ik heb het vandaag hier op het altaar gezet. Zo ben ik opgegroeid en zo leerde ik op een volkse, evidente en eenvoudige manier de warmte en nabijheid van het geloof kennen. Ik noem dat nu de moederlijke poot van ons geloof waarnaar men altijd opnieuw terugkeert.
 
Hoeveel is er intussen niet veranderd zowel in mijn persoonlijke zoektocht als in de evolutie van onze Kerk. Voorstellingen zoals maagdelijke ontvangenis, met ziel en lichaam opgenomen zijn in de hemel, enz. het zijn allemaal beelden die voor mij hun letterlijke betekenis hebben verloren, maar die daardoor aan diepte hebben gewonnen. Het is een merkwaardige vaststelling die ik dikwijls maak: hoe meer men letterlijke betekenissen durft loslaten of al te fysieke voorstellingen in een meer verbeeldende context kan begrijpen hoe meer het( geloof aan diepte en heling wint. Laat mij dit even verduidelijken.
Er werden ons eeuwenlang en tot vandaag beelden van de fysieke toestand van Maria opgedrongen waar wij als mensen van de 21e eeuw geen weg meer mee weten. Dat is met de beste bedoelingen gebeurd, want men wilde in woorden ons gevoelig maken voor het ongrijpbare mysterie van de menswording van God. De conceptie, geboorte evenals de dood en het einde konden niet in gewone mensentaal worden weergegeven. Met behulp van verhalen en beelden uit andere godsdiensten, maar ook vanuit een diep archaïsch geloof ontstond de geloofstaal die wij tot vandaag herhalen. De belangrijke fout die men daarbij maakte is dat men de beelden als letterlijke, fysieke voorstellingen ging begrijpen, terwijl het om geloofstaal ging. In dat opzicht is er een groot verschil tussen het geloof van mijn ouders en dat van mij vandaag, en tegelijk gelijken beide erg op elkaar. Mijn ouders waren ook niet met biologische vragen omtrent Maria en de geboorte van haar zoon bezig. Maria maakte in hen datgene wakker dat de kern van hun geloof bepaalde: vertrouwen, overgave, troost, nabijheid. Zijn het niet dezelfde gevoelens die ons vandaag raken?

Hoe meer ik nadenk over de geschiedenis die wij hebben doorgemaakt en nog ondergaan hoe meer ik begin gelijkenissen te zien. Is het een normaal proces van ouder worden of raakt het aan iets meer? De meeste verschillen gaan over uiterlijkheden terwijl ten diepste mensen dezelfde blijven en altijd met dezelfde vragen hebben te worstelen. Veel jaren heb ik mij verwonderd over de afstand, het verschil en mogelijk het moeilijke gesprek dat ik met mijn ouders zou hebben mochten we vandaag over geloof spreken. En geleidelijk begint dit verschil af te brokkelen, verkleint de afstand en zie ik ons als kleine mensen die even verschijnen en weer verdwijnen, die zoeken en vragen, die lijden en hopen en die bij dat alles uitzien om thuis te komen. Niet zomaar in hun gezellige huiskamer, maar thuis in de diepste kern van zichzelf, in de plek waar God hen raakt. Wat Maria volgens de evangelist Lucas zong wordt dan altijd opnieuw waar: “Eenvoudigen brengt hij tot aanzien en rijken stuurt Hij weg met lege handen”. Dat wonder vieren wij vandaag: de geschiedenis van een krachtige vrouw, haar offer van het leven, en de bestemming die zij uiteindelijk vond in de liefde van en voor haar Zoon.
 
Groot dankgebed 156

Na de communie 559
 
Lied van Maria

 
Schoot die niemand draagt.
Aanvang woest en leeg.
Nog geen man kent mij
Nog geen kind mijn naam.
 
Naar U klimt mijn ziel.
Doe mij staan rechtop.
Geef mijn naam een klank
Dat ik mij herken.
 
Eerste Stem, roep mij
Uit mijn diensthuis weg.
Met uw scheppingskracht
Overschaduw mij
 
Dat uw woord geschiedt.
 
Vreemde die mij vond,
Die mijn naam uitsprak
Als een zegening –
Stem uit wijd licht land
 
Engel, laat mij niet
Over aan mijzelf –
Ga met mij tot waar
Alles is volbracht.
                                   H. Oosterhuis, Stilte zingen p. 314

Contactinformatie

©2005-2023 Filosofenfontein

✉️   info@filosofenfontein.be

Ondernemingsnummer: 0775.603.387

Bankgegevens:"FIFO Heverlee" 

KBC: BE11 7340 3906 5848

Volg ons op Sociale media

QR Code

Door je camera op deze code te houden krijg je het adres van deze website op je smartphone of tablet. Dan kan je de hele website bekijken.