AvondprogrammaiCAL Export

Hans Ausloos over “Geweld, God en Bijbel”

Geweld en religie lijken onlosmakelijk met elkaar verweven te zijn. Ook de Bijbel, het ‘heilige boek’ waarop zowel joden als christenen zich baseren, puilt uit van gewelddadige passages. Hoe gevarieerd dit Bijbelse geweld ook is, de rode draad erdoorheen lijkt God te zijn: in het merendeel van de Bijbelse teksten geeft hij er alvast zijn impliciete of expliciete steun aan, als hij er al niet de aanstoker, de opdrachtgever of zelfs het subject van is. Een reflectie op de relatie tussen geweld, God en Bijbel moet dan ook minstens even veelkleurig en genuanceerd zijn als de wijze waarop de Bijbel het al dan niet goddelijke geweld ter sprake brengt. 

Georges Lemaître (1894-1966) was priester, astronoom en wiskundige. Hij onderbrak zijn studies voor vrijwillige militaire dienst tijdens WOI. Zijn doctoraatsscriptie (1920) handelde over rekenmethoden om functies te benaderen. Na studiereizen in Engeland en de Verenigde Staten, gaf hij in 1927 in Brussel een lezing over het uitdijende heelal. In 1931 publiceerde hij zijn artikel over “l’atome primitif” aansluitend bij de hypothese van de oerknal. Hij kreeg een benoeming tot lid van de Pauselijke Commissie voor Wetenschappen en werd in 1960 voorzitter. In zijn latere periode was hij vooral bezig met wiskundige vraagstukken en in 1958 installeerde hij in het College van Premonstreit in de Naamsestraat de eerste elektronische computer.

Hoe zag Lemaître de verhouding tussen geloof en wetenschap? Voor Lemaître waren geloof en wetenschap twee wegen naar de waarheid. Hoe inspirerend is zijn bijdrage voor iedereen die daarover wil nadenken? Dominique Lambert schreef hierover een boeiend boek Un atome d’univers. La vie et l’oeuvre de Georges Lemaître. Hij zal ons een synthese geven van wat hij in zijn boek heeft uitgewerkt. De conferentie geeft hij in het Nederlands, voor de vraagstelling schakelt hij liefst over op het Frans.

In zijn boek Aan Paulus (Carmelitana, 2023) spreekt Bijbelkundige dr. Luc De Saeger de apostel aan over diens brief aan de Galaten. Het gaat er soms heftig aan toe, zowel in de brief van Paulus als in de brief aan Paulus. Want in beide gevallen gaat het over hoe je in het leven staat: durf je te leven zonder illusoire zekerheden? Durf je vrij te zijn, vrij van angsten, vrij van godsbeelden? En durf je, zoals Paulus, je in vrijheid toe te vertrouwen aan Christus?

In deze avondlezing nodigt Luc ons uit om in dialoog te gaan met Paulus en zijn brief op ons leven te leggen en ons leven op zijn brief.

Voor deze poëzieavond vervoegen we de indrukwekkende galerij van filosofen voor wie Friedrich Hölderlin (1770-1843), sinds zijn herontdekking aan het begin van de 20ste eeuw, een inspiratiebron is geweest om cruciale vragen over mens, tijd en wereld aan te snijden: van Heidegger, Jaspers, Benjamin, Adorno, tot Derrida, Lacoue-Labarthe, Nancy en Agamben. "Wozu Dichter in dürftiger Zeit?" - "waar dienen dichters voor in schrale tijden?" Via de zorgvuldige lectuur van enkele gedichten proberen we te ontdekken waarom Hölderlin ook voor ons vandaag in de 21ste eeuw een taal aanreikt om die 'schraalheid' te benoemen en er productief mee om te gaan. We volgen een parcours in zijn rijpe, latere en laatste werk dat vaak als 'tragische mislukking' (waanzin!) werd bestempeld, maar dat ook als een steeds lucidere analyse van die schraalheid en de in haar verborgen toekomst kan gelezen worden.

Tekstmateriaal wordt op tijd ter beschikking gesteld.