Zesde paaszondag 2025 Mijn vrede geef ik u
Rik Nuytten
Kruisteken
Openingslied: Lied 364 Om te zien een nieuwe aarde
Inleiding
Beste mensen,
In de tijd na Pasen lezen we uit het evangelie van Johannes en uit het boek van de openbaring. Verleden week hoorden wij de beschrijving van een nieuwe hemel, en een nieuwe aarde, de stad van de Heer, waar de poorten niet gesloten zijn, en waar geen tempel meer staat. Marcel legde dat uit als een teken van diep vertrouwen in een nieuw begin, ook in prangende tijden. Deze gedachte zongen wij ook in het openingslied vandaag.
De voorgeschreven lezingen van vandaag zijn hierop het vervolg. De lezing uit het evangelie van Johannes bevat een zin die direct mijn aandacht trok: “ Vrede laat Ik u na; mijn vrede geef Ik u.” Het zijn de woorden die Marcel iedere zondag herhaalt voor wij de vredeswens uitwisselen.
Ik denk dat mensen dezer dagen erg begaan zijn met vrede, en alles wat hiermee te maken heeft. Ik ben er in ieder geval vaker over aan het mijmeren. En dan denk ik terug aan mijn jeugdjaren, waar ik opgroeide in de frontstreek van wereldoorlog één, en vaak de verhalen hoorde van de mensen die die oorlog en de vreselijke tijden van vluchten, bombardementen, dood en ziekte hadden meegemaakt. Ik herinner mij nog steeds een vaak terugkerende uitspraak van de oudere generatie, toen wij vroegen naar de erge dingen die ze hadden meegemaakt. Hun antwoord was meestal: “Dat wil je niet weten, manneke!”
Ik zou vandaag in deze viering willen stilstaan bij de belofte van vrede die Jezus heeft gegeven, als deel van de nieuwe hemel en nieuwe aarde die ons beloofd werd.
Openingsgebed
Stem in de stilte,
Spreek tot mij
Uw woord dat ruimte schept
In de engte van mijn hart
En doe mij leven
U tegemoet
Stem in de stilte
Spreek tot mij
Uw woord dat bevrijdt
Van onmacht en angst
En doe mij gaan
In vrijheid en vreugde
Stem in de stilte
Spreek tot mij
Uw woord dat richting wijst
En doe mij verlangen
Naar goedheid en zegen
In overvloed
Stem in de stilte
Spreek tot mij
Uw woord dat uitdaagt
Om op weg te gaan
Naar de ander
Die op mij wacht.
Stem in de stilte
Spreek tot mij
En houd mij gaande
Gij God die met ons zijt, …
Amen (Sietze de Vries)
Inleiding op de lezing
Zoals in de inleiding gezegd, zijn de voorgeschreven lezingen van de paastijd uit het boek van de openbaring en uit de afscheidsrede van Jezus, uit het evangelie van Johannes. Laten we nu luisteren naar het evangelie van deze zondag.
Lezing:
Joh 14, 23-29 De heilige Geest zal u alles leren
Jezus antwoordde: ‘Wanneer iemand Mij liefheeft zal hij zich houden aan wat Ik zeg, mijn Vader zal hem liefhebben en mijn Vader en Ik zullen bij hem komen en bij hem wonen. Maar wie Mij niet liefheeft, houdt zich niet aan wat Ik zeg, en wat jullie Mij horen zeggen, zijn niet mijn woorden, maar de woorden van de Vader, door wie Ik gezonden ben. Dit alles zeg Ik tegen jullie nu Ik nog bij jullie ben. Later zal de pleitbezorger, de heilige Geest, die de Vader jullie in mijn naam zal zenden, jullie alles duidelijk maken en alles in herinnering brengen wat Ik tegen jullie gezegd heb.
Ik laat jullie vrede na; mijn vrede geef Ik jullie, zoals de wereld die niet geven kan. Maak je niet ongerust en verlies de moed niet. Jullie hebben toch gehoord dat Ik zei dat Ik wegga en bij jullie terug zal komen? Als je Me liefhad zou je blij zijn dat Ik naar mijn Vader ga, want de Vader is meer dan Ik. Ik vertel jullie dit nu, voordat het gebeurt, zodat jullie het geloven wanneer het zover is
Lied 260: “Zal er ooit een dag van vrede”
Homilie
Het werd de voorbije zondagen al vaak aangehaald, dat het evangelie van Johannes, de geliefde leerling, later werd geschreven dan de drie synoptische evangeliën van Matheus, Marcus en Lucas. Waar de eerste christenen de eindvoltooiing heel snel verwachten, daagde het de gemeenschappen in Klein-Azië, waar Johannes actief was, dat dit wel eens veel langer zou kunnen duren. De inzichten die ze ontwikkelden gingen niet meer over de snelle terugkomst van de heer, maar veel meer op de manier van leven en zijn, die ze hadden gezien in de figuur en het optreden van Jezus.
Het Johannesevangelie is daarom veeleer een verzameling spirituele boodschappen, die de vinger probeert te leggen op de essentie van het leven in navolging van Jezus. Ons evangelie van vandaag bevat daarrond een cruciale kernboodschap.
Zoals Marcel verleden week duidelijk maakte, dat de nieuwe hemel en de nieuwe aarde, een diepe overtuiging en krachtige hoop zijn van de christengemeente, zo is ook deze tekst uit het evangelie de oproep, en belofte, dat het nieuwe Jeruzalem, de vrede er zal komen.
Jezus zegt dat hij zijn volgelingen vrede geeft. Maar ik denk dat we de term vrede niet mogen ver-engen tot “afwezigheid van oorlog”, zoals we zo vaak denken. In de evangelietekst die we zonet gehoord hebben gaat het eerst over liefhebben, over de kracht van de liefde. En Jezus maakt duidelijk dat het afwijzen van de liefde niet leidt naar het heil.
Liefde is meer dan een emotie; het is een keuze, een toewijding. Zoals de titel van een boek luidt: “Liefde is een werkwoord”. Jezus vraagt ons niet om een vluchtige affectie, maar een liefde die zich uit in daden, in actie, in overeenstemming met het woord van de Heer. Wanneer wij Zijn geboden onderhouden, en wanneer wij zorg dragen voor zijn schepping, scheppen we ruimte voor God in ons hart.
Dan komen we bij enkele van de meest troostrijke woorden die in het evangelie staan: “Vrede laat Ik u na, Mijn vrede geef Ik u.” Niet zomaar een aardse vrede, die afhankelijk is van omstandigheden, maar een vrede die diep verankerd is in Gods liefde en aanwezigheid. Een vrede die ons hart geruststelt, zelfs te midden van de ergste stormen.
Jezus nodigt ons uit om te leven in deze vrede, om niet te vrezen, om ons niet te laten verontrusten door de zorgen van deze wereld. Hij weet dat wij soms bang zijn, dat onzekerheid ons kan overweldigen. Maar Hij geeft ons een zekerheid die sterker is dan alle angsten: Zijn aanwezigheid, Zijn Geest, Zijn vrede.
Deze boodschap van vrede vind ik heel actueel voor mezelf. De belofte van vrede is een oproep om lief te hebben, om te blijven geloven in de kracht van de scheppende God, om te blijven geloven, dat, niettegenstaande de donkere tijden waarin wij leven, wij geroepen zijn om het rijk van God op aarde te vestigen, het nieuwe Jeruzalem. Het is een aansporing om (ik zou bijna zeggen: koppig) te blijven de medemens liefhebben, de aarde en de schepping te respecteren, en profetisch op te treden tegen de krachten van het kwaad. Ik denk dat wij als gemeenschap hier allemaal een rol in spelen. Wij kunnen vrede brengen door te blijven investeren in liefde, niettegenstaande alles. Vrede is dan niet alleen de afwezigheid van oorlog, maar evenzeer het liefhebben van elkaar, ook het liefhebben van jezelf, en daarnaar te leven. Ik geloof dat dit de bedoeling van jezus was, toen hij zijn boodschap aan de leerlingen bracht. Hij heeft in zijn hele optreden hierin het voorbeeld gegeven, en dat heeft zijn volgelingen zo aangegrepen, dat zij na zijn dood dat zijn blijven navolgen en benadrukken. En dit gaat door tot op vandaag.
Vrede brengen kan in kleine acties en gebaren. Denk maar aan het meestappen in protestmarsen voor vrede, acties tegen barbaarsheid, mensen die op de markt gaan staan om het onrecht aan te klagen. Wat wij doen als we schrijven voor Amnesty. Of in acties voor klimaatrechtvaardigheid. Leven in vrede met de schepping!
Ik zie dit als een oproep voor ieder van ons, die we in iedere viering, bij de vredeswens, met elkaar delen. En als we dit naleven, wordt de belofte van jezus, dat hij aan ons zijn vrede geeft, bewaarheid.
Mogen we deze oproep in ons hart dragen, koesteren, en laten groeien.
Lied 574 Wij bidden U om vrede
Offerande
(Acclamatie 149)
Tafelgebed
Tafelgebed: 168 "U zingen wij dank"
Onze Vader
Slotgebed
Gebed van Franciscus van Assisi
Heer, maak mij een instrument van Uw vrede.
Laat mij liefde brengen waar haat heerst,
laat mij vergeven wie mij beledigde,
laat mij verzoenen wie in onmin leven,
laat mij geloof brengen aan wie twijfelt,
laat mij waarheid brengen aan wie dwaalt,
laat mij hoop brengen aan wie wanhoopt,
laat mij licht brengen aan wie in duisternis is,
laat mij vreugde brengen aan wie bedroefd zijn.
Laat mij niet zoeken getroost te worden, maar te troosten,
niet begrepen te worden, maar te begrijpen,
niet bemind te worden, maar te beminnen.
Want het is toch door te geven, dat men ontvangt
door te verliezen, dat men vindt
door te vergeven, dat men vergiffenis ervaart
door te sterven, dat men verrijst tot het eeuwige leven. Amen.
Slotlied Lied 516: Gij die voor alle mensen.
Wegzending en zegen
