Van 15 tot 17 september vond in Hannover het congres 'dennoch.' van Space for Grace (SfG) over kerkvernieuwing plaats. Space for Grace wil plaatselijke geloofsgemeenschappen versterken door vernieuwende initiatieven financieel te ondersteunen en door de projectteams samen te brengen om van elkaar te leren. Zo ontstaat een netwerk dat nieuwe levenskracht geeft aan de concrete geloofskernen binnen de katholieke Kerk. Dit congres verenigde de Space for Grace-projecten uit Vlaanderen, Nederland en Duitsland: samen 123 projecten die gesponsord werden door de filantropische organisatie Porticus van de familie Brenninkmeijer. Er waren meer dan 550 deelnemers, de congreszaal was volzet en met meer dan 60 kandidaten op de wachtlijst kunnen we dit zeker een succes noemen. De voertaal was Duits maar simultane vertaling naar het Engels was voorzien voor de plenaire presentaties en sommige workshops. Vanuit Vlaanderen waren we met een delegatie van 19 leden uit het IPB dat de Vlaamse tak coördineert (waaronder Christa Daemen, Hilde Pex), de medewerkers van Space for Grace (waaronder Pieter Vandecasteele, Raf Lust, Luc Vanmaercke, Sofie Verschuere), redacteur Christophe Bauweraerts van Kerk en Leven die elke dag een mooi verslag schreef en dit postte op Kerknet, en coördinatoren van een vijftal Space for Grace-projecten waaronder Filosofenfontein (vertegenwoordigd door Sabine) en ‘unconditional’ uit Duffel (vertegenwoordigd door Rob Allaert en Isabel Message).
Dit was een zeer inspirerend en begeesterend congres van deelnemers uit diverse Europese landen waarin alle leeftijden tussen 20 en 70 jaar vertegenwoordigd waren met een overwicht aan 30-50 jarigen. De titel van het congres ``Dennoch.’’ betekent ``en toch’’ en verwijst naar het feit dat wij tegen de tijdsgeest in, tegen de secularisatie om ons heen en het dalend aantal kerkgangers, blijven naar de kerk gaan, blijven geloven en innoverend kerk trachten te zijn. Dit staat mooi verwoord in het themalied van dit congres gecomponeerd door Luis Weiss en vertolkt door de groep MoveDove op een eigentijdse en zeer ritmische manier.
Lees alvast het verslag van Christophe Bauweraerts, per congresdag ingedeeld, in Kerknet. Beluister het themalied in het Duits. Rob Allaert vertaalde de tekst in het Nederlands en maakte er een eigen audio-opname van op gitaar. Knap werk, het beluisteren waard!
Terwijl de eerste namiddag van het congres in het teken stond van de ``Waarom’’ vraag (Waarom doe ik wat ik doe? ) en onderlinge kennismaking met de groep Vlamingen en Nederlanders, konden we op dag 2 twee werkwinkels kiezen. In de voormiddag volgde ik een werkwinkel rond Testen en Meten, waarin een onderzoeksteam Ecclesialab uit de UCL (Louvain-la-Neuve) gecoördineerd door Arnaud Joint-Lambert, een meetinstrument voorstelden: de ecclesiologische radar. Het is een specifieke theologische tool om transformatie en onderscheiding te meten voor vernieuwingen in de kerk vanuit drie perspectieven ``ik, wij, en allen” . Aan de hand van een specifiek verhaal rond een oecumenisch ‘kotleven’ project (een kot van 24 internationale studenten in Berchem dat gerund wordt door een gemeenschap van 6 Chemin-Neuf leden) exploreerden we de karakteristieken van het project vanuit de 3 perspectieven en gaven scores die dan uitgemiddeld werden. Bedoeling is deze tool meer algemeen toe te passen op andere projecten, inclusief ons eigen SfG verhaal.
In de namiddag volgde ik een werkwinkel Storytelling gegeven door Christian Schröder. Vertel een verhaal om mensen te helpen te begrijpen, om een bewuste keuze te kunnen maken. Richt je op de toekomst, zoek narratieven om de toekomst van de kerk te veranderen; verschillende toekomstwegen zijn mogelijk, geef de toehoorders een inkijk en voeling met elke weg. Verhalen zijn zeer belangrijk wanneer je wil veranderen, ze helpen ons in het veranderingsproces, ze spreken de gevoelens aan. In elk verhaal hoort een conflict, het eist de aandacht op. Mensen willen weten hoe het verhaal eindigt.
OP dag 3 hadden we nog enkele begeesterende voordrachten, ondermeer van de bisschop van Hildesheim Heiner Wilmer die ons impulsen gaf voor een robuuste spiritualiteit. We eindigden met een mooie eucharistieviering waarin de eenheid en dynamiek en enthousiasme van de deelnemers voelbaar was. Het is fijn tot zo’n kerk te mogen behoren.
Met vernieuwde energie en inspiratie keerden we allen naar huis terug…
En tenslotte nog dit: iedere deelnemer kreeg een exemplaar van het pas verschenen Space for Grace boek, getiteld ``Space for Grace: An Exploration of Trailblazing Church Initiatives in Belgium, the Netherlands and Germany” (met Miriam Zimmer en Cyra Gendig als redacteurs) met kleurrijke foto’s van de verschillende projecten en enkele interviews. Op een mooie foto na van Marcel die de paaskaars aansteekt in de paaswake[1], staat er verder niks bijzonders vermeld van ons project. Dit boek, dat nu enkel verkrijgbaar is in het Duits en het Engels, wordt later ook vertaald naar het Nederlands en is vooral gericht naar sponsors. Intussen is Luc Vanmaercke aan het werken aan een meer inhoudelijk boek waarin de verschillende SfG-projecten in Vlaanderen uitgebreid aan bod zullen komen. In het najaar worden onze SfG-trekkers hiervoor wellicht geïnterviewd.
Sabine Van Huffel
[1] Geselecteerd uit de fotosessie die opgenomen werd tijdens de paaswake op 8 april 2023
