16 april 2022: Pasen (2022)
Van schepping naar
verrijzenis
Marcel
Braekers
Openingszang
765 stilte nu
Begroeting
Dit is een nacht van stilte, de nacht van
verbijstering en ongeloof, want iedereen bleef
met de vraag achter: Is dit nu het einde van een
leven dat begon als een verhaal van hoop, als
een belofte van geluk, van rechtvaardigheid, van
liefde voor alles en iedereen? Is dit het einde
van elk leven, van deze wereld, de triomf van
het absurde, de grenzeloze zinloosheid? Het
antwoord dat in deze nacht wordt gegeven is meer
dan verontwaardiging, meer dan zich angstvallig
vastklampen aan een strohalm. Van onderuit werd
geen afdoend antwoord gegeven. Alleen een
reactie van de overkant kon een keer brengen. In
deze nacht vieren en bezingen wij dat antwoord,
in dankbaarheid om die liefdevolle God die zijn
zoon niet in de steek liet. Niet alleen Hem, ook
ons laat Hij niet verweesd achter en niet heel
de schepping. Want keer je terug in de
geschiedenis, overdenk je het verhaal van
Israël, van Noach, van Adam en Eva, dan ontdek
je dat die God altijd reeds liefdevol en reddend
naar deze wereld heeft gekeken. Daarom beginnen
wij deze nacht met het verhaal van de schepping.
We zingen daarbij een nieuw refrein en blijven
dit heel de viering herhalen als een rode draad
doorheen de geschiedenis tot aan ons persoonlijk
leven. De gedachte die ik in deze viering wil
aanhouden is dat alles begint en eindigt met een
goed verstaan van wat schepping betekent, want
zij is geen eenmalig gebeuren maar een steeds
zorgende en vernieuwende aanwezigheid van onze
God.
Refrein: Lieve
boetseerder, trek me uit de klei.
De
scheppingsnacht verteld door Nico ter
Linden, het land onder de regenboog p. 31
Refrein: lieve
boetseerder, trek me uit de klei
Gebed
In de schaduw van uw vleugels
Waken wij met uw licht voor ogen,
Bidden wij het donker door,
Zingen wij van zorgen vrij.
Kom in deze stilte ons tegemoet
Licht in ons hart zodat wij mogen zien,
Doe ons branden van liefde
Opdat Gij in ons geboren wordt,
God van alle eeuwen.
De
uittochtnacht: kinderbijbel van Klink p. 138 -
140
Lied: nr. 582
Zegening van
het water
Allen: Water uit de hemel en van de
diepste oceanen,
vruchtwater dat het vroegste leven draagt,
dat groeikracht geeft
en onze diepste dorst lest,
wek eerbied en heilig ontzag in ons.
Was ons, maak ons schoon
bevrijd van alles wat lichaam en geest
bezoedelt.
Vrg.: Gij met uw goddelijke hand,
zegen (+) dit water van uw schepping.
Trek als een bronader door ons,
zoals Gij heb gedaan in Jezus.
En ga met ons, als met uw volk destijds,
dat nergens grond onder de voeten had,
doorheen het water
naar een land om eeuwig te verblijven.
Mogen allen die zich tekenen met dit water
volstromen van U en van elkaar.
Refrein: lieve
boetseerder, trek me uit de klei
Gebed bij het
vuur
Heer onze God,
U hebt het licht gescheiden van de duisternis
U bent meegetrokken met een groep vluchtelingen
Als een beschermende wolk in de dag,
En als een zuil van vuur in de nacht.
U hebt met uw licht het dode lichaam van Jezus
omhuld.
Zegen (+) dit nieuwe vuur,
dat zal schijnen op de weg die wij hebben te
gaan.
van duisternis naar licht,
van angst en eenzaamheid naar leven in
verbondenheid.
Maak in ons het verlangen wakker
om nieuwe mensen te worden
Die herboren zijn in Jezus, uw toekomst-mens.
Doorgeven van
het licht
3 X
zingen: Licht van Christus – Heer wij danken
U.
Evangelielezing:
Johannes 20, 1 – 18 de nieuwe Adam en nieuwe
Eva in de tuin
Nr. 369
als een levende
Hernieuwen van
de doopbelofte
Vrg. Dankzij de
liefde die ons heeft gedragen
en door de doop met water en geest,
staat sinds het begin Gods naam in ons bestaan
geschreven.
In deze nacht worden wij uitgenodigd
om uit vrije wil opnieuw ons woord te geven,
aan Hem die eerste is en laatste,
God van de hele schepping, God van Jezus.
Allen: Ik zal de schepping liefhebben en haar
behoeden.
Ik zal niet rusten zolang onrecht deze wereld
verscheurt.
Ik zal met liefde en met vertrouwen
mijn eigen wereld eindeloos proberen te
herscheppen.
Ik geloof in een goddelijke kracht
die al het verstoorde en gekwetste kan helen en
voltooien.
Ik wil daarvan een levend teken zijn,
met zorg en eerbied voor iedereen en alles op
mijn weg.
Ik zal wat mij gegeven is niet toeëigenen,
geen voorrecht opeisen, maar voorrang bieden
aan de meest kwetsbaren, zodat zij waardig
kunnen opstaan.
Ik wil het uitspreken en het ten einde toe
herhalen
dat Jezus onze weg en onze hoop is.
Dat ik Hem wil herkennen in de mens naast mij.
Dat de woorden die Hij heeft gesproken
mij tot waarheid roepen en tot leven.
En dat zijn geest, die ons gezonden wordt,
mij kracht zal geven waar en zoals nodig is.
Lied aan het licht:
nr. 365
Kaarsjes rond de
Paaskaars en zegening met water
Refrein: lieve
boetseerder
Homilie
“Lieve
boetseerder, trek me uit de klei”. Indien je
ooit op een nat Haspengouws veld hebt gestaan,
dan klinkt dit gebed als: haal me alstublieft
uit deze smurrie. Soms is het leven ook zo en is
het een zang om van dit leven verlost te worden.
Maar ik heb dit gebed gelezen als een Paaslied
verwijzend naar de schepping en naar de
verrijzenis. En dan klinkt het zo: Help mij,
boetseerder, opdat ik vanuit de klei van mijn
leven mijzelf kan worden. Trek mij omhoog, zodat
ik mijn diepste zelf realiseer. Want dat diepste
zelf is getekend door een goddelijke vonk, de
mens als een verlangend wezen zoekend naar
geluk, maar getekend door een goddelijke kern
die wacht om tot leven te worden gewekt. Help
mij, lieve boetseerder, opdat die vonk mag
groeien tot een vlam of een laaiend vuur, want
dat is onze bestemming. Dat wij doordrongen van
liefde aan deze aarde en aan onszelf betekenis
zouden geven.
Dat is voor mij de eigenlijke betekenis van het
woord ‘schepping’. Schepping als het gebaar van
de boetseerder, de stuwende kracht opdat wij
mensen onszelf zouden kunnen worden. Het is een
aanbod dat altijd en overal aanwezig is. Daarom
worden mensen op de meest onverwachte plaatsen
en tijden religieus, omdat plots het mysterie
van het Oneindige hen raakt.
Over
dat woord ‘schepping’ bestaan veel
misverstanden. Scheppen betekent niet maken,
alsof God uit het niets de zon en maan, de
dieren en mensen zou hebben gemaakt. Laat het
onderzoek over hun ontstaan over aan de
wetenschap. Of nog een misverstand: alsof God
zes dagen zou hebben gewerkt en vanaf de zevende
zich terugtrok en de wereld aan zichzelf
overliet. God is van alle tijden en ook nu
scheppend in onze wereld. Schepping betekent
Kracht, Aanwezigheid, Troost gegeven door God
die geen eerste oorzaak is, geen hoogste zijnde,
maar de Andere die vanuit dat anders zijn
betrokken is op ons. Dat was Hij vanaf
onze oorsprong en dat is Hij op de meest
onverwachte en verrassende momenten tot vandaag.
Ik vind het daarom niet verwonderlijk dat vanaf
het paradijsverhaal de idee van eeuwig leven
aanwezig is. Naast de boom van kennis van goed
en kwaad stond een tweede boom, die van het
eeuwig leven (waarvan de mens vergat te eten).
De betekenis van dit symbool wordt maar aan het
einde van onze Bijbel duidelijk met de dood en
verrijzenis van Jezus (en van zoveel anderen).
Slechts toen werd duidelijk wat de betekenis is
van Gods scheppende aanwezigheid in deze wereld:
de altijd en overal zich aanbiedende Liefde, de
Kracht opdat wij onszelf zouden overstijgen.
Voor mij zijn daarom schepping en verrijzenis
wezenlijk met elkaar verbonden.
Dat
wil ook het verhaal van Maria in de tuin
duidelijk maken. Voor de evangelist zijn Jezus
en Maria de nieuwe Adam en de nieuwe Eva. De
tuin van Eden is verdwenen, maar er is een
nieuwe tuin, een plaats waar God en mens elkaar
op een nieuwe wijze ontmoeten. Zo schept God
nieuwe toekomst, anders dan alles wat wij ons
kunnen voorstellen.
In
ons leven is er een neergaande en een opgaande
lijn. De neergaande is die van ons lichaam dat
geleidelijk zijn kracht verliest en faalt. Maar
er is daar doorheen een opgaande lijn van groei
in liefde en verbondenheid, de mogelijkheid om
zich aan het Licht toe te vertrouwen. Die
dubbele lijn werd op een verrassende manier
duidelijk in het leven van Jezus. En het werd
sindsdien de jubelende zang met Pasen: Christus
is verrezen, Alleluia.
Groot dankgebed
167 gij zijt het
Na de communie 363
een lied van Jezus Christus
Paashymne
Licht ontloken aan het donker
Licht, gebroken uit de steen
Licht, waarachtig levensteken
Werp uw waarheid om ons heen
Licht, geschapen, uitgesproken,
Licht, dat straalt van Gods gelaat,
Licht uit Licht, uit God geboren,
Groet ons als de dagenraad
Licht, aan liefde aangestoken
Licht dat door het donker brandt
Licht, jij lieve lentebode
Zet de nacht in vuur en vlam
Licht verschenen uit de hoge
Licht gedompeld in de dood
Licht onstuitbaar, niet te doven
Zegen ons met
morgenrood
(S. de Vries)
|