23 Mei 2021: Pinksteren (2021)

Aangeraakt en krachtig verder gaan
(Hand. 2,1-11)

Lut Saelens


Inleidend gebed:

Pinksterhymne uit 9de eeuw, vrij vertaald door H. Oosterhuis

Hierheen, Adem, steek mij aan,
stuur mij uit jouw verste verte
golven licht.

Welkom armeluisvader
welkom opperschenker
welkom hartenjager.

Beste tranendroger
lieve zielsbewoner
mijn vriend mijn schaduw.

Even rusten
voor tobbers en zwoegers,
voor krampachtigen
een verademing ben jij.

Onmogelijk mooi licht
overstroom de afgrond van mijn hart,
jou zo vertrouwd.

God ben jij, zonder jou
is alles nacht en ontij,
wreedheid, schuld,

maar jij maakt schoon
verslenst mijn bloem – geef water,
zalf mijn wonden.

Koud sta ik, toegang verboden, ijzig,
ontdooi mij, koester mij,
ga ik vreemd, zoek mij.

Ik zeg ja aan jou, doe nee,
vergeld mijn twijfel met vriendschap
zeven maal duizend maal.

Niets ben ik zonder jou.
Roep mij naar jou toe, dan zal ik lachen.

Lied naar psalm 104: Alles wacht op U vol hoop. Oosterhuis

Lezing: Ezechiël 37,1-14: 

Duiding:

We lezen in Ezechiël: ‘De hand van de Heer kwam over mij en Zijn geest nam mij mee.’ Deze zin geeft mij een gelukzalig gevoel, alsof ik vlieg, op Gods vleugels
Dankzij de geest heeft Ezechiël er vertrouwen in dat hij in dit dal vol beenderen iets moois kan doen.

Ezechiël ziet hoe uitgedroogd de beenderen zijn. Zijn wij ook niet uitgedroogd door de langdurige beslotenheid tijdens deze pandemie?

Zodra hij begon met profeteren, ontstond er gedruis’. Gedruis betekent beweging, er komt iets op gang. ‘De beenderen voegden zich aaneen, elk op zijn plaats. ’Wat loshangt, wordt één. Elk element krijgt zijn plek in het geheel. Uit één stuk zijn, is dat niet onze roeping?

Ezechiël zag hoe er pezen op kwamen en vlees en hoe ze met huid overtrokken werden. Tot leven komen betekent body krijgen, inhoud. De Geest is bron van inspiratie en verbeelding, visie en visioen. Onze huid grenst ons af: er is een ‘ik’ en een ‘gij’. Tegelijk is ze een gevoelige plek van aanraking en aangeraakt worden. Zijn we nu niet affectief vervreemd geraakt van onze huid?

Verder lezen we: De levensgeest kwam in de beenderen en ze gingen overeind staan: een immens groot leger. Wat een contrast met de dorre beenderen van daarnet! Een leger klinkt misschien wel wat militaristisch, maar we kennen de uitdrukking: iets in je mars hebben. Wellicht heeft het volk, begenadigd door de levensgeest iets in haar mars. 
‘Ik profeteerde zoals mij was opgedragen’, staat in de tekst.

Op het einde van de tekst horen we dan wat Ezechiël juist profeteerde, namelijk: Ik schenk u mijn geest, zodat u weer leeft, en laat u op uw eigen grond wonen. ‘Op uw eigen grond wonen’ kunnen we hier interpreteren als innerlijk thuiskomen op de plek, waartoe we echt bestemd zijn. En dit authentieke leven leiden gebeurt voor ieder van ons in een concrete , dagelijkse context die ons dagelijks gegeven is.  De Geest is dus niet zweverig maar drukt zich voortdurend uit doorheen onze aardse werkelijkheid.

Deze tekst opent onze ogen voor de levengevende Geest in deze pandemie. Het volstaat alert te zijn, open te staan en goed te kijken. De levensgeest is overal waar mensen deze crisis aangrijpen om te doen wat ons allen nu dringend te doen staat, namelijk  een transitie naar een wereld van verbondenheid  met de natuur, met elkaar en het goddelijke in onszelf.

Pinksteren klankevocatie

Lezing Handelingen 2,1-11:

Duiding:

Wat een verhaal! Al even indrukwekkend als de profetie van Ezechiël!

Jef heeft ons vorige zondag geschetst hoe de leerlingen ontredderd waren na de dood van Jezus. Wat moeten ze zich schuldig gevoeld hebben! Zij hadden er Jezus niet kunnen van weerhouden om naar Jerusalem te gaan voor het Paasfeest. Zij hadden zijn doodsangst niet mee helpen dragen in hun gebed samen met hem in de hof van olijven. Zij waren gevlucht toen hij werd aangehouden. En enkel Johannes stond bij hem aan de voet van het kruis.

En nu zitten ze daar samen  in een zaaltje ergens boven een huis. Ze krijgen het maar niet voor elkaar om de draad van het leven op te pakken, zonder Jezus. Ze wilden wel opstaan, en naar buiten gaan, maar wat moesten ze eigenlijk gaan doen? Ze moesten wachten – zei Johannes - dan zou de ‘geest’ van Christus wel over hen komen en hen duidelijk maken wat hen te doen zou staan. Nu dat doen ze dan maar, wachten, op de ‘Trooster’ die komen zou. Jezus had de leerlingen alles gegeven wat ze nodig hadden om zijn werk voort te zetten, maar angst en gebrek aan vertrouwen hield hen tegen.

En dan die ‘coup de théatre’, totaal onverwacht: groot lawaai, hevige wind, tongen van vuur. Ze worden begeesterd. Vanuit het goddelijk vuur dat in hun hart gaat  branden vinden ze de juiste woorden. Woorden die uit hun hart komen. Hun discours is zo doorleefd en bezield dat iedereen hen verstaat. Ze kunnen niet meer zwijgen. Na de grote ontgoocheling is er het kantelmoment, de breuklijn. Deze bange ongeletterde vissers trekken naar alle uithoeken van de gekende wereld: Rome, Sicilië, Spanje, Griekenland, Ethiopië, zelfs tot in Indië om Jezus boodschap van liefde te gaan verkondigen.

En wij, wachten wij ook soms niet te lang? In een interview naar aanleiding van het verschijnen van zijn boek: Overeind komen met Petrus, klaagt bisschop Bonny het vele wachten aan zowel in de kerk als in de politiek. Belangrijke problemen slepen jaren aan en geraken maar niet opgelost. Denken we maar aan het conflict tussen Israël en Palestina, aan het vluchtelingenprobleem, aan het leeglopen van onze kerken…Hebben we niet dringend behoefte aan een Pinkstergebeuren? Misschien ook in ons eigen leven?

Sommigen onder ons zullen dit zeker herkennen: een plots geraakt zijn dat een kantelmoment in ons leven betekent en ons een kracht geeft die we voordien niet vermoedden. Een kracht die ons helpt om de handen uit de mouwen te steken en mee te werken aan de uitbouw van Gods Rijk hier op aarde.

In het lied dat nu volgt vragen we de Geest om hier aanwezig te zijn in ons midden. Nadien luisteren we naar getuigenissen van mensen die zo’n pinksteromentmoment in hun leven hebben beleefd.

Lied: Wek uw kracht en kom ons bevrijden.

Getuigenissen:

Lied: Veni Sancte Spiritus. Taizé.

Onze Vader

Slotgebed (de oude abdij van Kortenberg):

Mijn Machtige,
Rustig in vuur en vlam gezet
voelt het alsof ik eeuwig ben
en energie voel stromen
uit een bron die dieper dan mezelf
bij Jou ontspringt.
In een mij meenemende stroom,
voorzichtig eerst
maar alsmaar meer en meer
trek ik ten leven
en in volle kracht straal ik
Jouw adem, licht en geest uit.
En zie:
Het werkt.
Want naast en rond mij
loopt Jouw kracht te binden
tot een samen dat overloopt
en verder reikt
dan nu en hier alleen.

Dat dit moge gebeuren
Vandaag

Zegen

Lied: De steppe zal bloeien. A. Oomen en H. Oosterhuis.