12 januari 2014 1e zondag
Voor altijd Gods beminde kind (Matteüs 3,
13-17)
Frank Cuypers
Lied 524: Om te beginnen
Goedemorgen en hartelijk welkom.
Vorige zondag liet Jezus zich kennen aan de Wijzen uit het Oosten.
Vandaag gaat de hemel open, en krijgen wij allen te horen 'Dit is
de welbeminde, in wie Ik mijn behagen heb gesteld. Wij weten
ons samen in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.
Als thema voor de viering heb ik gekozen voor voor altijd
Gods beminde kind.
Voor altijd Gods beminde kind. Zo willen wij ook onze kapelgenote
Janine gedenken, die vorige dinsdag is overleden en voor wie wij
vandaag speciaal bidden.
Na de viering van Kris vorige week sluiten we de Kersttijd nu volledig
af. In de liturgie vieren we vandaag de eerste zondag van het kerkelijk
jaar. Ook in de maatschappij zien we dat alles herbegint. Vele organisaties
houden hun nieuwjaarsrecepties. Wees gerust, ik zal niet vragen
de zaal te helpen klaar zetten. Ik wil wel al graag verwijzen naar
het aperitif mondial van de wereldgroep na de viering.
Op 25 mei van dit jaar zijn er verkiezingen. We zullen vanaf niet
meer gerust gelaten worden, en alle partijen zullen proberen ons
te overtuigen van hun programms, standpunten en aanpak. We
kunnen eindelijk kiezen voor verandering. Want dat beloven ze allemaal.
Ook in het evangelie van vandaag worden er keuzes gemaakt. Jezus
kiest voor het doopsel door Johannes. Meteen liggen zijn zending
en zijn weg vast.
Maar we horen vandaag ook een blijde boodschap bij uitstek: wij
zijn kinderen van God. En, eens kind, altijd kind. Vandaag gaat
het niet vooral over wat wij in het dagelijks leven te doen hebben,
gestuurd vanuit de zondagspreek. Vandaag gaat het over hoe wij door
ons doopsel, voor altijd kinderen van God zijn, en vanuit dat vertrouwen
mogen leven.
Laten wij hier tot rust komen en samen bidden. Wij zingen ons vertrouwen
in God uit: Heer Jezus, koning en gezalfde Gods, met het lied 112.
Lied 112: Heer Jezus, koning en gezalfde Gods
Openingsgebed:
Eeuwige God
Gij komt ons bestaan verlichten en verrijken
In Jezus, uw beminde zoon,
Een mens naar uw hart
Een profetisch voorbeeld voor ons allen.
Schenk ons uw Geest
Zoals Gij deed op de dag van Zijn doop
Opdat ook wij kiezen voor een weg van bevrijding,
Voorbij alle vooroordelen en principes
En opdat wij zouden kiezen ten voordele van
het leven en lijden van concrete mensen.
Inleiding
tot lezingen en evangelie
Wij vieren vandaag het doopsel van Jezus. De kersttijd is afgesloten.
Jezus is al volwassen, en begint aan zijn openbaar leven. Hij stapt
naar voor en zet ons op een nieuw spoor. Een spoor van verandering.
Jezus kiest. Uit het brede aanbod van profeten allerhande kiest
Jezus ervoor om gedoopt te worden door Johannes, en volgt Hij Johannes
bekeringsoproep. Hij stapt naar voor om zijn volk en alle volgende
generaties op een nieuw spoor te zetten. Jezus toont de noodzaak
om zich te bekeren en terug te keren naar de God van het leven.
Hij plaatst zich daarmee in een keten van bekeringen, die met Johannes
op gang was gekomen.
Maar we luisteren eerst naar Jesaja. De lezing uit Jesaja is belangrijk.
Zij geeft mee historische omkadering aan de evangelielezing, en
hielp de omstaanders aan de Jordaan begrijpen wat er aan de hand
was. Zij kenden hun geschiedenis, en herkenden in het gebeuren en
de stem uit de wolk, wat 800 jaar eerder door de profeet Jesaja
al verkondigd was. Dat was belangrijk omdat het feit dat Jezus zich
door Johannes wou laten dopen niet vanzelfsprekend was, en nogal
wat ophef veroorzaakte. Misschien niet direct bij de mensen van
toen, maar zeker bij de eerste christenen wat later.
Maar de tekst van Jesaja is ook nog voor iets anders belangrijk.
Met het doopsel van Jezus ligt ook meteen vast welk type zending
Hij aanvat. Waar Johannes voor een harde en meer directe stijl koos,
houdt de zending van Jezus geen opstand of politieke revolutie in,
maar is het een zending met een liefdevolle en bevrijdende boodschap.
Jezus toont dat het Rijk Gods voor Hem belangrijker was dan zijn
persoon. Hij dompelt zijn leven onder in Gods liefde, maar ook in
Gods heerschappij. Jezus aanvaardt de zending van God. Hij doet
alleen maar wat God vraagt en zal zich volledig laten leiden.
Jezus gaat zijn weg in de zekerheid dat Hij, wat er ook gebeurt,
altijd in Gods liefde zal blijven.
Jezus is Gods zoon; dat horen we uit de wolk vandaag. Dat horen
we ook bij de gedaanteverandering op de berg, en op goede vrijdag
uit de woorden van de honderdman. Er zit een rechte lijn in de evangelielezingen.
Maar luisteren we nu eerst naar Jesaja.
Lezing uit Jesaja
1 Hier
is mijn dienaar, hem zal ik steunen, hij is mijn uitverkorene,
in hem vind ik vreugde, ik heb hem met mijn geest vervuld. Hij
zal alle volken het recht doen kennen. 2 Hij schreeuwt niet,
hij verheft zijn stem niet, hij roept niet luidkeels in het openbaar;
3 het geknakte riet breekt hij niet af, de kwijnende vlam
zal hij niet doven. Het recht zal hij zuiver doen kennen. 4 Ongebroken
en vol vuur zal hij het recht op aarde vestigen; de eilanden zien
naar zijn onderricht uit.(...)
6 In gerechtigheid heb ik, de HEER, jou geroepen. Ik zal
je bij de hand nemen en je behoeden, ik neem je in dienst voor
mijn verbond met de mensen en maak je tot een licht voor alle
volken, 7 om blinden de ogen te openen, om gevangenen te
bevrijden uit de kerker, wie in het duister zitten uit de gevangenis.
Lied 537: Zingt van de
vader
Evangelietekst Matteüs, 3, 13 17:
Toen kwam Jezus
vanuit Galilea naar de Jordaan om door Johannes gedoopt te worden.
Maar Johannes probeerde hem tegen te houden met de woorden: Ik
zou door u gedoopt moeten worden, en dan komt u naar mij?
Jezus antwoordde: Laat het nu maar gebeuren, want het is
goed dat we op deze manier Gods gerechtigheid vervullen.
Toen stemde Johannes ermee in. Zodra Jezus gedoopt was en uit
het water omhoogkwam, opende de hemel zich voor hem en zag hij
hoe de Geest van God als een duif op hem neerdaalde. En uit de
hemel klonk een stem: Dit is mijn geliefde Zoon, in hem
vind ik vreugde.
Homilie
Kiezen voor de doop door Johannes
Jezus begint vandaag aan zijn openbaar leven, met zijn doopsel door
Johannes. In het doopsel krijgt hij ook zijn zending mee. Hij krijgt
zijn zending mee vanuit Gods woord, en vanuit de hele context van
het verhaal waarbinnen de gemeenschap reikhalzend uitgekeken werd
naar de nieuwe Messias. Naar verandering.
Jezus is geboren om ons te redden, om ons tot God te brengen, om
ons te laten beseffen dat ook wij Gods beminde kinderen zijn. De
zending van Jezus is om mensen bij God te brengen. Alle keuzes die
Jezus verder zal maken, vinden hierin hun oorsprong.
Op dezelfde manier houdt ons doopsel maatschappij keuzes in. Als
kind werden wij de meesten onder ons onbewust mee
een schakel van een keten. Het is goed om, tijdens de hernieuwing
van onze doopbeloften, en dan bewust, stil te staan bij en verder
te zoeken naar de maatschappijkeuzes die in ons doopsel vervat zitten.
Bij deze keuzes kan je denken aan inzet voor hen die het moeilijk
hebben in onze maatschappij. Of om verder te gaan met het beeld
van Jezus die afdaalt naar de rivier en zich laat onderdompelen:
als we als christen onze doopselbeloften ernstig nemen, is het om
eveneens af te dalen naar de minste mens. Om ons bij tijd en wijle
te laten onderdompelen in het menselijk lijden. Dat van anderen
en van onszelf. We zouden dit de plichten van de gedoopte
kunnen noemen.
Kind van God
Maar wij hebben als gedoopte ook, en misschien zelfs vooral, rechten.
Het doopselverhaal van Christus is het oerverhaal van mijn eigen
doopsel. In de doop van Christus zit de existentiële zin van
mijn eigen doopsel geworteld. Voortaan een leven in Christus, als
zijn veelgeliefde kind.
Wat over Jezus gezegd wordt bij zijn doopsel, en herhaald op de
berg Tabor, namelijk het geheel van God te zijn, wordt
ook over mij en mijn kind-zijn van God gezegd. En: eens kind
van God, altijd kind van God.
Tijdens zijn leven wilde Jezus ook telkens deze boodschap overbrengen.
Denken wij maar aan het evangelieverhaal met Zacheus, de tollenaar.
Jezus wil graag bij Zacheus te gast zijn, want ook hij is
een zoon van Abraham. Of denken wij aan het verhaal van de
verloren zoon, waar de vader uitroept : we konden toch niet
anders dan feestvieren en blij zijn, want deze zoon was dood en
is weer tot leven gekomen. Hij was verloren en is teruggevonden.
Bij alles wat er gebeurde, bleven zij kind van God.
En kijken wij misschien maar eens om ons heen in familie-
of kennissenkring: hoe snel schieten ons situaties te binnen waar
bovenal speelt : eens kind, altijd kind. En als mensen zich zo al
om elkaar bekommeren, hoeveel te meer dan God.
Ik vind dit zo prachtig verwoord in psalm 139: Had ik vleugels
van morgenrood, vloog ik over de verste zeeën, ook daar Gij,
uw hand, uw rechterhand die mij vasthoudt.
De zending van Jezus is om mensen bij God te brengen. Wij kunnen
Jezus vandaag navolgen in onze aandacht naar de anderen. Hiermee
vandaag aanvangen is het rijk van God realiseren.
Lied 719: Psalm 139: "Had ik vleugels van morgenrood
Offerande: muziek : "Ihr seid die Gesegneten des Herrn"
(Cantate "Der Herr denket an uns" - BWV 196)
Lied 142: Oergebaar
Groot dankgebed: Het Rijk alleen S. De Vries
p221
U zegenen wij, God!
U danken wij met hart en mond en handen
om het geheimnis dat Gij onthuld hebt,
dat Gij getoonzet hebt in deze mens:
Hij, Christus, die het beeld is van wie Gij zijt,
Hij, geboren eersteling van uw hele schepping!
In Hem zien wij hoe Gij óns ziet.
In Hem zien wij als volmaakten,
gevolmachtigd tot de liefde.
Daarom brengen wij in woord en werk
U dank door Hem,
En mét zovelen die van deze liefde leefden,
en met wie nog vandaag de hoop bewaren
zegenen ook wij uw grote Naam:
(Keervers 134
Laudate omnes gentes)
U zegenen wij om Jezus, uw Zoon,
die de bron werd van ons leven,
die ons thuisbracht bij uw volk,
die uw liefde met ons deelde,
een nieuw onderdak van vrede,
Hij heeft ons bij U geborgen,
ons de mantel van zijn leven
als de toekomst aangedaan:
Die in de nacht (...-
(Keervers 134 Laudate
omnes gentes)
Die ons aanraakt met uw Adem,
ons aaneensmeedt tot één lichaam!
Komt uw Zoon in ons tot leven,
- wij zijn lichaam, Hij het hoofd -
als een vindplaats van de vrede,
als een levend huis van liefde!
Dat wij recht doen aan uw mensen,
samen leven als uw schepping.
Gun ons hier de goede vruchten,
smakend naar wat komen zal!
(Keervers 134 Laudate
omnes gentes
Onze Vader + vredeswens
Communie muziek (Vivaldi Gloria RV589
Domine Deus
Communielied: 529: "Hoort hoe God met mensen omgaat"
Gebed
God, wij herinneren ons hoe Gij
uw zoon
bij de Jordaan uw liefde hebt toegezegd
en hem uw Geest geschonken hebt
en bevestigd in zijn zending. Hij is uit uw hart,
uw woord van trouw aan ons.
Neem ook ons ter harte
dat wij voor altijd van u mogen zijn.
Aankondigingen en zegen
Met dank aan de Emmaüsgroep
Leuven.
Andere Bronnen: Archief Filosofenfontein, www.preekvandeweek.be, www.dominicanen.be
|