------
Welkom
------
Liturgie
------
Vorming
------
Historiek
------
Archief
------
Kalender
------




10 april 2011

Ik zeg u, sta op!

Arnout Malfliet

Zoals Marcel reeds zei, hebben we de voorbije zondagen reeds enkele elementen van de paaswake belicht. Het bronwater van de Samaritaanse werd een bron van eeuwig leven waarmee wij ons elk jaar weer opnieuw tekenen in de paasnacht. Het Licht dat de blindgeborene mocht aanschouwen wordt elk jaar weer opnieuw ontstoken in die heilige nacht.

Vandaag krijgen we een ware profetie, een voor-zegging van wat ons in de goede week te wachten staat. Wij die het vandaag zo moeilijk hebben, met de dood van Louis en Maurits veel te nabij. Onze tranen vertroebelen misschien ons zicht op het leven verder dan de dood, en toch is het dat wat ons hier samenbrengt. Dat lezen we bij Johannes vandaag in het verhaal van de opstanding van Lazarus.

Wij gedenken vandaag ook Louis en Maurits die ons vorige week hebben verlaten. Het geschenk van hun leven, hun engagement voor onze gemeenschap, en vooral hun familie die met een zwaar gemis verder moeten.

Openingsgebed:

Onder de hoede van Uw vleugels
schuilen wij voor de nacht,
in Uw geheimen thuis,
bij U geborgen.
Ook als onze nacht
geen ster meer kent,
ga dan met ons
en blijf ons bij!
Wees ons een anker
in de storm van vragen.
Wees sterker dan
alle angst en vrees.
                  (Sytze de Vries)

Haguruka: Sta op. Boeren in Burundi zeggen ons hoe zij uit een door genocide geteisterd land, waar geen toekomst meer was, waar Hutu’s en tutsi’s elkaar nooit meer recht in de ogen zouden kunnen kijken, hoe zij deze blindheid te boven komen. Hoe zij de handen in elkaar slaan en de armoede die deze burgeroorlog met zich meebracht omkeren naar een leven wekkende boodschap. Zij gaan ons voor in wat voor mensen onmogelijk was, maar niet voor Gods aangezicht. Het sta-op-gehalte van de lezing van vandaag is dan ook heel sterk.

Johannes, die de Tenach vanbuiten kent, componeert hier opnieuw bij wijze van spreken een soort van ouverture waarbij alle thema’s die nog in het verdere evangelie aan bod zullen komen ten tonele worden gebracht.
Een belangrijk element is de derde dag. Jezus gaat pas naar Lazarus op de derde dag. Voor Joden een zwaar geladen dag.

Wanneer Abraham in het boek Genesis met Isaac op stap gaat ziet hij op de derde dag de berg waar hij zijn zoon zal moeten vastbinden om hem aan God te offeren. Het is de dag dat God zich laat kennen als een God die geen mensenoffers vraagt.

Wanneer het volk zijn tenten heeft opgeslagen aan de voet van de berg Sinaï moeten ze volgens Exodus hoofdstuk 19 alles snel in gereedheid brengen want God zal op de derde dag neerdalen op de berg om een bevrijdend woord tot zijn volk te richten. Het volgende hoofdstuk krijgen we de Tien geboden; de belangrijkste woorden die God tot zijn volk richt. De derde dag wordt de dag waar het duidelijk is dat God zijn volk niet in de steek laat.

Drie dagen zat Jona opgeslokt in de buik van de vis en werd pas terug uitgespuwd nadat hij een klaaglied had aangeheven tot God en zijn geloften hernieuwd had.

De derde dag werd de dag waarop God bevrijdt.
En dan zijn er nog verschillende andere elementen in het verhaal die we later gaan terugvinden in het lijdens- en Verrijzenis verhaal van Jezus. Alle ingrediënten van Jezus opstanding zijn in dit opstandings-verhaal van Lazarus reeds aanwezig: zodra Maria hoort dat Jezus er is gaat ze naar hem toe; Maria uit Magdala haast zich naar de apostelen om te gaan zeggen dat de steen van het graf van Jezus is weggerold.
Wanneer Maria Jezus ziet, valt ze aan zijn voeten neer. en ook in het lijdensverhaal valt een vrouw aan de voeten van Jezus neer om ze onophoudelijk te kussen en met tranen te wassen. Jezus vraagt waar ze Lazarus hebben neergelegd. In het verrijzenisverhaal stelt Jezus net dezelfde vraag aan Maria die hem op dat moment nog voor een tuinman aanziet. Waar hebben jullie hem neergelegd?
De dode Lazarus is in linnen gewikkeld en zijn gezicht bedekt met een doek. Wanneer later Simon Petrus het graf van Jezus betreedt ziet ook hij de linnen doeken liggen en het doek dat het gezicht van Jezus heeft bedekt.

Deze twee verhalen zijn als het ware vervlochten en verbonden met elkaar want als er één ding zeker is in dit verhaal, dan is het wel het feit dat deze ten-leven-wekking van Lazarus het doodsvonnis van Jezus zal betekenen. Want het vrij lange evangelie besluit met de woorden: Vanaf die dag overlegden de hogepriesters en de Farizeeën hoe ze hem zouden doden.

Laat ons met de oren van het lijdens- en verrijzenisverhaal luisteren naar het verhaal van Lazarus.

Joh. 11, 1 - 53.

Als u hier was geweest, zou mijn broer niet gestorven zijn. Qua begroeting kan dit tellen. Ik zou meteen antwoorden, “ik ben ook blij om u terug te zien”, om het verwijt dat zonet werd uitgesproken op een cynische wijze nog eens even te laten aanvoelen. En niet alleen Martha, maar even later zegt Maria net hetzelfde. Ik zou denken; zal ik mijne frak terug aantrekken om naar huis te gaan?
Maar wie verder kijkt merkt dat dit helemaal geen verwijt is. Het is een geloofsbelijdenis, en dan als eerste nog wel van de bezige bij Matrha, zij die eerder in het evangelie het zogezegde mindere deel zou gekozen hebben om ook dààr even te komen zeggen aan Jezus dat ze het niet leuk vindt om alleen in de potten te staan roeren en dat er wel eens iemand anders ondertussen de tafel mag dekken.

Maar Johannes heeft wel degelijk een bedoeling met deze geloofsbelijdenissen. Want het zijn telkens vrouwen die ze uitspreken.
De moeder van Jezus zegt op de bruiloft van Kana tegen de knechten: Doe maar wat hij jullie zeggen zal, en de 5 kruiken worden met water gevuld dat uiteindelijk wijn blijkt te zijn.
De Samaritaanse vrouw van twee weken geleden komen vele Samaritanen tot geloof wanneer deze vrouw zegt: Hij weet alles van me, want Jezus wist blijkbaar van de 5 mannen die ze gehad had.

En ook Hier zal Johannes doorheen de woorden van die vrouwen alles van Oud naar nieuw leiden. Hij zal Lazarus op de derde dag bevrijden van de verknechting die dodelijk is. Van oud naar nieuw, van de vijf boeken van Mozes, de Pentateuch, - want waarom anders 5 kruiken met water en 5 mannen bij de Samaritaanse - naar het nieuwe testament. Want Johannes begint niet voor niks zijn evangelie met de eerste woorden van het oude testament: "In de beginne"; Genesis. Zie ik maak alles nieuw.

En tenslotte nog een kleine sprong naar dat andere Lazarus-verhaal van Lucas. Waar de arme Lazarus de kruimels kreeg van de tafel van de rijke man. Maar nadat beiden gestorven waren smeekte de rijke man aan God om Lazarus met één druppel water naar hem te sturen om zij dorst even te verlichten.

Vinden jullie dit ook niet merkwaardig dat de rijke man naamloos is, terwijl de arme man benoemd werd met de naam Lazarus, in het Hebreeuws Eleazar; God helpt. Als dat geen geloofsbelijdenis is.

------