6 juni 2010
Evangelische Mindfulness: Ik
zeg je: sta op
Herman Wouters
Inleiding
Lied 368: "Al heeft hij
ons verlaten"
Al heeft hij
ons verlaten, hij laat ons niet alleen. Wat wij van hem bezaten
is altijd om ons heen. Nog niet zo lang geleden werd ik in een meditatie
met een kleine groep vrienden- gezellen getroffen door de zin: Het
leven is God. Alles wat er gebeurt, is opgenomen in God: goede
en slechte dingen. Hij is altijd om ons heen. Alles is God . Die
gedachte en dat - voor mij nieuwe - Godsbeeld is me bijgebleven.
Vandaag wil ik
het enkel hebben over een deelaspect van dat leven namelijk het
opstaan. Ik doe dat via enkele associaties die bij de lezingen
in mijn hoofd en in mijn hart opkomen. Opstaan of van
de ene toestand naar een andere overgaan, begrijp ik meer specifiek
als in een evangelische geest gaan staan. Christus zegt
tegen de jongeling van Naïn om op te staan en dat
heeft een nogal wonderlijk effect. Ook na zijn dood, doet hij mensen
psychologisch opstaan. Dat is wat er bij Paulus gebeurt. Paulus
benoemt dat als Jezus Christus is mij geopenbaard.
Als ik beide
lezingen bemediteer, denk ik dat ze ook ons oproepen om op te staan
en ons in een evangelische sfeer te zetten zodat dat ons handelen
bepaalt. Gelukkig is er in die 2000 jaar ook een evangelische geest
over de wereld gekomen, die zichtbaar is in mensen, in gemeenschappen
en die het ons gemakkelijker maakt om liefdevol in het leven te
staan. Ik stel voor om bij het begin van deze viering die geest
te aanroepen en hem te vragen om in ons een vuur van liefde te doen
ontbranden
Lied 140:
"Tui amoris ignem"
Gebed
Deze dag, heer God
geeft gij uw levensadem aan deze wereld
en ontsteekt ge in de mensen een vuur van liefde.
Op deze dag zijn wij bijeengeroepen
om uw gemeenschap en kerk te zijn:
mannen en vrouwen, jong en oud, zwakken en sterken,
allen verschillend
maar onmisbaar voor elkaar
want allen delen we dat ene lichaam
bezield door uw kracht
Kom daarom over ons, heiligende geest
verwarm wat koud is
Inspireer onze zoektocht naar evangelische liefde
behoedt de kracht in mensen
om vooruit te gaan
op hun levensweg
dat vragen we u
door Christus onze Heer
Inleiding op de lezingen
Galatië
was een landstreek in het midden van Klein-Azië, het huidige
Turkije. De gemeenten in Galatië bestonden vooral uit christenen
die niet van Joodse afkomst waren. Paulus had daar al eerder gepreekt
maar na zijn vertrek waren er christelijke verkondigers van Joodse
herkomst naar ginder gegaan. Die hadden geprobeerd om de wet van
Mozes op te leggen en zegden dat de besnijdenis noodzakelijk was
om het heil te verkrijgen. Paulus verzet zich daar heftig tegen.
Hij benadrukt dat wie geen Jood was, zich niet aan de Joodse wetten
diende te houden. Men vermoedt dat de Galaten toch de voorkeur gaven
aan de strengere leer en niet aan de boodschap van Paulus en dat
ze het vertrouwen in het apostelschap van Paulus hadden verloren.
In deze brief wil Paulus zijn werk verdedigen en in het stukje dat
we vandaag lezen, spreekt hij over zijn bekering en zijn roeping.
De tweede lezing
handelt over de opwekking van de jongeman uit Naïn. Bij de
omstanders roept dat de reactie op: Wauw! Een groot profeet
is onder ons opgestaan en daarna God heeft zich om
zijn volk bekommert. Maar luisteren we eerst naar brief van
Paulus.
Eerste lezing: Galaten 1, 11-19
Tweede lezing: Lucas 7, 11-17
Homilie
Waar zijn de
momenten dat we aanvoelen dat God zich over ons bekommert en ons
oproept om te leven? Sommigen herinneren zich een speciale gebeurtenis
in hun leven. Bij Paulus was dat toen hij een accident had met zijn
paard en als gevolg daarvan een tijdje moest stoppen met zijn bezigheden.
Voor mij was dat als jongere van 17 jaar bij mijn eerste contact
met de Focolarebeweging - ik denk dat ik dat hier al eens eerder
gezegd heb, maar ik herinner het me niet meer en ga er gemakshalve
van uit dat jullie zich dat dan ook niet meer herinneren -
Natuurlijk was er voordien ook een gaande weg. Ik had
een voorgeschiedenis in de kerk: thuis, op school, ik was misdienaar,
zanger, deed mijn eerste communie en vormsel. Voor mij was dat contact
met de jongeren van de Focolarebeweging een duidelijk ogenblik waarop
ik de keuze gemaakt heb om bewust op een evangelische manier proberen
te leven. Het was alsof iemand tegen me zegde: Sta op en volg
me in deze liefdevolle evangelische geest - stroming - die er op
aarde bestaat. Verander van richting, verander van inspiratie, verander
van manier om tegen de dingen aan te kijken. En evangelie
is een andere kijk. Evangelie is ook ander gedrag.
Concreet herinner
ik me dat ik van dan af aan thuis s avonds ben beginnen afwassen
ipv dadelijk naar boven te trekken om te studeren en dat ik, wanneer
ik op de fiets naar school reed en er een auto in panne stond met
een platte batterij in die tijd gebeurde dat nogal eens
ben beginnen stoppen om te helpen duwen. En dat werd een gewoonte.
Maar ook elke
morgen doe ik een poging om me in de evangelische stroming te zetten.
Na een minutieus -- tot op de seconde getimed -- ritueel van scheren,
wassen, koffie zetten, boterhammen smeren,
neem ik een meditatieboek
en lees er een kort stukje uit met de bedoeling die dag aan God
toe te wijden en daarmee hopelijk in de evangelische geest gaan
staan. Het is een kort maar bewust moment. Ik denk dat ieder van
ons, als christen, de roeping heeft om elke morgen op te staan en
om die dag volgens de evangelische geest te gaan leven en zo mee
te helpen aan de positieve evolutie van de wereld naar een liefdevolle
samenleving en dit in zijn gezin en op zijn plaats op de aarde.
Evangelische
Mindfulness
Jaren geleden hoorde
ik eens het beeld van de kaarsenmachine. Iemand vergeleek het leven
en de tijd, die altijd maar verder gaat, met een lopende band met
kaarsjes. Elk moment is er een kaarsje dat voorbij komt en dat moet
aangestoken worden. Het is de bedoeling om je daar aandachtig op
te richten om dat goed te doen steeds en erg bewust aanwezig te
zijn bij het kaarsje van het huidige moment. Als je met je aandacht
naar de kaarsen kijkt die nog moeten komen, vergeet je het kaarsje
net voor je aan te steken. Als je met je volle aandacht blijft steken
in de rij die al voorbij is, bijvoorbeeld door spijt over wat niet
goed lukte, kan je ook je huidige kaars niet meer goed aansteken.
In de Mindfulness-therapie -- een gedachtegoed waar tegenwoordig
allerlei cursussen over gegeven worden -- leren mensen om meer in
het hier en nu te leven. Ik denk dat een christen evangelisch Mindfullness
moet zijn en moet proberen om in elk moment van zijn leven de evangelische
geest in te brengen. Als we ons oefenen om aandachtig in het hier
en nu te vertoeven en niet in de toekomst en niet in het verleden
en dat vanuit een evangelische inspiratie, houding, geest,
wordt de wereld in dat moment even mooier. En net zoals de gewone
Mindfulness, kan je de evangelische Mindfulness trainen
zodat dat meer en meer ook een gewoonte wordt.
Ik denk dus dat
we niet alleen elke morgen opgeroepen worden om die dag in een evangelische
geest te gaan staan maar dat dat ook elk kortstondig ogenblik kan
gebeuren. Het is, als christen, van belang om aandachtig om te gaan
met wat dat moment, een situatie, enz
van ons vraagt: aandachtig
luisteren, niet te snel praten, liefdevol reageren, goed af te wassen,
de dialoog open houden, niet veroordelen,
en zo een evangelisch
liefdevol lichtje aan te steken.
Enkele voorbeelden
uit de voorbije dagen waar het me enigszins lukte - de voorbeelden
waar het me niet lukte bewaar ik voor een andere preek. Ik heb nogal
wat vergaderingen en ondertussen heb ik de gewoonte om net voor
ik de deur van het vergaderlokaal binnen ga even in mijn gedachten
- een seconde - stil te staan en bij mezelf te zeggen: Geef
me uw evangelische geest of Ik doe dit voor u, God.
Gisteren had
ik met An, mijn vrouw, een gesprek over een situatie met één
van onze kinderen waar we niet helemaal hetzelfde over denken. Ik
heb de neiging om in dat soort gesprekken nogal eens in een stilzwijgen
te verzinken. Gisterenmorgen dacht: Hemel je moet morgen gaan
preken over het opstaan in het moment, doe het dan nu ook maar!
en ik zocht een zinnetje om het gesprek te hervatten.
Vorige week kwam
er de mama van Yousef, één van de diep verstandelijke
gehandicapte kinderen in een leefgroep waar ik verantwoordelijk
voor ben, koken. Ze is een Marokkaanse vrouw. Ze had dat al enige
tijd geleden gezegd dat ze dat graag eens voor de gasten wilden
doen. Ik had een vreselijk drukke dag en kon maar erg kort middagpauze
pakken en had ook wel echt nood aan een korte break, even alleen
met de krant.
Maar toen ik met mijn boekentas in mijn hand op stond om naar de
cafetaria te gaan, kwam de gedachte in me op dat ik toch beter zou
gaan proeven van het eten dat de mama gekookt had. Ik heb toch nog
een minuut getwijfeld en nagedacht over de vraag wat God,
Christus, de evangelische geest,
- er zijn vele namen voor
- nu van mij zou willen dat ik zou doen.
Ik besliste om toch maar van haar couscous te gaan proeven heb en
plofte mijn boekentas opnieuw neer. Yousefs mama was daar
erg blij mee. Ze droeg een hoofddoek, sprak met een erg vriendelijke
stem en had zon vriendelijke ogen. Ze zegde me dat ze graag
voor de kinderen wilde koken maar ook dat ze voelde dat Allah haar
dat vroeg. Ik dacht stilletjes in mezelf: En mijn God vraagt
me om van je eten te komen proeven.
Ik denk dat het goed is dat
we ons verder bekwamen om aandachtig met een evangelische Mindfulness
in het leven te staan. Dat vraagt regelmatig toch engagement
en opstaan.
Slotgebed
Heer,
Geef ons de genade
om uw liefdevolle aanwezigheid
in elk moment te ontdekken.
Herschep ons
en doe ons opstaan.
Maak dat wij ook
in de volgende dagen
aandachtig bewust
uw evangelische geest
verspreiden
op de plaatsen waar we komen
en zo meehelpen
aan de opbouw van uw rijk
in onze wereld.
|