------
 
Welkom
------
Liturgie
------
Vorming
------
Historiek
------
Archief
------
Kalender
------




15 augustus 2007

Het feest van Maria Hemelvaart

Liesbeth Daenen

Lied 21: “Jij die voor alle namen wijkt”

Welkom.

Welkom,  vooral aan alle moeders op deze feestdag van Maria. Vandaag vieren we allen die in het voetspoor van Maria treden of zich met haar kracht verbonden weten of voelen.
In deze viering gaan we op zoek naar wat die moederkracht of het moeder -zijn voor ons betekent? Het is de bedoeling om te vertrekken vanuit getuigenissen of onze persoonlijke visie om daarna door te stoten tot de kern of de essentie van moederschap.
Deze viering is opgebouwd rond de lezingen van deze feestdag maar vooral geïnspireerd op een fragment uit het boek van Carlos Ruiz Zafon, De schaduw van de wind. Deze roman is de getuigenis van een jongen Daniel, die reeds vroeg zijn moeder verloren had.
Voor we naar dit fragment luisteren, maken we het stil in ons

Hogere Kracht,
Mogen wij vandaag uw innerlijke vrede ervaren,
Mogen wij erop vertrouwen dat je ons gebracht hebt precies daar waar we moeten zijn,
Mogen we de eindeloze mogelijkheden niet vergeten die ontstaan uit uw aanwezigheid,
Mogen we de gaven die we gekregen hebben ontwikkelen,
Mogen we de liefde die ons gegeven is delen in overvloed,
Mogen we gerust zijn te weten dat we een kind van jou zijn,
Jouw aanwezigheid laat ons groeien in vrijheid om volop te zingen, te dansen, te aanbidden en lief te hebben.

Eerste lezing uit De schaduw van de wind (Carlos Ruiz Zafon, Utrecht, 2004, p.10)

Als kind leerde ik in slaap te vallen terwijl ik in de duisternis van mijn slaapkamer de gebeurtenissen van de dag aan mijn moeder vertelde, mijn wederwaardigheden op school, wat ik die dag geleerd had … Ik kon haar stem niet horen noch haar aanraking voelen, maar haar licht en warmte brandden in elke hoek van het huis en ik geloofde, met de onschuld van hen die hun leeftijd nog op tien vingers kunnen tellen, dat als ik mijn ogen sloot en praatte, zij mij zou kunnen horen, waar ze ook was. Soms luisterde mijn vader naar me vanuit de eetkamer en huilde stilletjes.
Ik herinner me dat ik die ochtend in juni schreeuwend wakker werd. Mijn hart klopte in mijn borst als wilde mijn ziel zich een weg eruit banen en de trap afrennen. Mijn vader haastte zich naar mijn kamer en hield me in zijn armen terwijl hij mij trachtte te kalmeren.
“Ik kan me haar gezicht niet meer herinneren. Ik kan me mama’s gezicht niet meer herinneren”, prevelde ik ademloos.
Mijn vader omhelsde me stevig.
“Maak je geen zorgen, Daniel. Ik zal me haar herinneren voor twee.”
We keken elkaar aan in de duisternis, zoekend naar woorden die niet bestonden. Dat was de eerste keer dat ik me realiseerde dat mijn vader ouder werd en dat zijn ogen, ogen van nevel en verlies altijd in het verleden blikten. Hij stond op en deed de gordijnen open om het bleke ochtendlicht binnen te laten.”

Ik vind dit een prachtig fragment. Het kind dat met alle mogelijke middelen de herinnering aan zijn moeder levendig houdt, door met haar te praten, haar warmte te voelen en haar beeld op te roepen en dan panikeert als dit niet meer lukt.
Doen we dit niet allemaal met onze moeder, of ze nu nog in leven is of niet. Zoeken we niet constant naar haar beeld in ons.

Daarom heb ik met veel interesse de interviews in de standaard gelezen uit de reeks “de zomer van de liefde”, waarin elke ondervraagde een beeld geeft van zijn of haar moeder. De wijze waarop ze hun moeder beschrijven is hartverwarmend. Voor de één (de actrice, Tine Embrechts) is de moeder een vriendin, voor de andere de acteur (Wim Opbrouck) degene die pannenkoeken bakt, voor de muzikant jan Nève is zij  degene die met tranen in de ogen naar muziek luistert en voor de zeilman,Sebbe Godefdroid is zij degene die alle papieren in het oog houdt.

Maar niet altijd was het beeld van hun moeder positief. De zangeres: La Esterella zei dat ze een ongewenst kind was in tegenstelling met haar zus en 25 jaar lang niet meer thuis was geweest tot na de dood van haar moeder. En de loopster Elodie Ouedraogo zegt over haar Afrikaanse moeder:”Ik ben dankbaar dat ze mij op de wereld gezet heeft en ik kan zelfs begrijpen dat ze me weggaf, maar ze had een actievere rol in mijn leven kunnen spelen.”

Persoonlijk heb ik een sterke moederband . Ik heb een fantastische moeder; Maar nu ze al een jaar in een rusthuis zit en ik meer “op bezoek” ga en haar zie veranderen, vraag ik me meermaals af, wat blijft er van over? Je voelt dat concrete momenten of herinneringen langzaam verdwijnen, ook al klamp je eraan vast. Het worden eerder clichés.
Wat blijft er over? Buiten een gevoel, maar welk gevoel? Ik vermoed dat elkéén de ziel van zijn of haar moeder wil vangen. Wil niet elkéén datgene wat jouw moeder tot de jouwe maakt, wat typisch is in jullie relatie soms ook anders ten opzichte van de andere kinderen blijvend bewaren? Misschien is het goed dat we hier even over nadenken en ons voorstellen of afvragen welk beeld van mijn moeder zie ik of koester ik?
Laten we het stil maken in onszelf om haar beeld te vatten.

Muziek: klankschaal

Mijn schoonmoeder zie ik al zingend strijken en van mijn moeder zie ik haar lichte lachende blauwe ogen, vooral bij het binnen komen of vertrekken. Bewaar jullie persoonlijke beelden goed, ze zijn parels van ons bestaan. Niemand kan deze beelden of herinneringen van ons afnemen. De aanwezigheid van onze moeders is er altijd, soms wel heel ver op de achtergrond of minder mooi dan we zouden willen of anders. Maar haar geest blijft in ons.

Maar is er niet meer dan het unieke van deze relatie? Zijn er geen kenmerken die alle moeders kenmerken, doorheen alle tijden en overal? Wat hebben alle moeders gemeenschappelijk? Hoe wordt dit beeld weergegeven?
Ik denk dat we het erover eens zijn dat alle moeders leven gegeven hebben dat zij een kind gebaard of op de wereld gezet hebben, vandaar dat het archetype van een moeder afgebeeld wordt met een kind in haar armen. In onze christelijke traditie wordt ze meestal moeder Maria genoemd.
Zij wordt op vele wijzen afgebeeld. In de Chiro werd ze burchtgravin genoemd, voorgesteld als een koningin. Met hoeveel plezier hebben we niet haar beeld versierd tijdens het kamp. Dit was een leukere taak dan aardappelen schillen of papiertjes rapen. Aan de universiteit wordt ze “Sedes sapientiae” genoemd: zetel van de wijsheid. Het witte beeld troonde bij mijn ouders in de hoogte met zicht op de tafel in de eetkamer. Het is eerder een ouder meisje dat voor haar jongere broer of zuster zorgt. Afschuwelijk van verhoudingen, niemand wou het hebben, maar het was meermaals mijn houvast bij ontroerende of moeilijke momenten aan die lange tafel.

Zoals ik gezegd heb zijn volgens mij, onze moeders er altijd, soms wel heel ver op de achtergrond of minder mooi dan we zouden willen of anders. Maar haar geest blijft in ons.

In de roman: De schaduw van de wind komt dit ook tot uiting als Daniel, de ik persoon een bijna- dood ervaring heeft, dan schrijft hij: "Dat was het moment dat ik me, bijna zonder het te beseffen, het gezicht van mijn moeder herinnerde, het gezicht dat ik lang geleden verloren had, alsof een zoekgeraakt knipsel plotseling tussen de bladzijden van een boek viel. Haar licht was al wat me in mijn afdaling begeleidde." (p.521).

Het is natuurlijk maar een roman.  Paulus heeft het in de lezing van vandaag ook  over de kracht van de geest of de ziel, hij spreekt over een geestelijk onsterfelijk lichaam dat verrijst uit het natuurlijk lichaam,. Dit tweede lichaam is sterker dan het eerste en vloeit eruit voort.

Luisteren wij naar deze lezing: 1 kor. 15, 35-58.

Wat heeft deze lezing met het feest van Maria te maken? Met het feest van alle moeders? Wel, Maria gaat niet dood maar wordt ten hemel opgenomen. Onze moeders sterven niet maar zij leven verder. Hun geest of ziel is sterker dan hun lichamelijke verdwijning. Zij leven verder in de herinnering van hun kinderen en als deze dood zijn in alle krachten die leven geven of het leven behoeden. In alle moeders die kinderen baren en verzorgen. Dit geldt trouwens voor alle mensen.

Dit gaat nog verder, ik vermoed dat Jezus ons hierop attent maakt met zijn vreemd antwoord. Als een vrouw uit de menigte hem toeriep: “gelukkig de schoot die u gedragen heeft en de borsten die u hebben gevoed.” Dan sprak Hij: “Veeleer gelukkig die naar het woord van God luisteren en het onderhouden.” 
Waarom antwoord Jezus op zo een vreemde manier. Ik vermoed dat hij God, de basis van alle leven, de levengevende kracht belangrijker vond dan zijn moeder die hem het leven gegeven had. Jezus wil zeggen bekommer u om alle waarden en krachten die leven geven en niet louter om 1 unieke vrouw ook al is het je moeder,
De levengevende kracht is groter dan een eicel en een zaadcel, is meer dan het werk van twee individuen, de levengevende krachten zijn constant scheppend aanwezig: het is de zon die licht en warmte geeft, het is het water dat zuivert en laaft, het is de aarde die ons  draagt ook als we dood zijn, moeder aarde transformeert constant afval tot bloemen,  tot vruchten en zaden. Voedsel voor dieren op of in het veld , in het water of in de lucht. Wil Jezus niet zeggen, draag zorg voor de bron van al wat leven geven, is het dit niet wat we meestal god noemen? en onderhoud ze goed.
Vandaar dat ik mijn eigen Mariabeeld gemaakt hebt, het is zwart in de traditie van de zwarte madonna’s, de kleur van moeder aarde. Ze staat op een schelp gedreven door het water, ze is geworteld in bloemen en planten met dieren allerhande, ze draagt een mantel met de zon en de maan en de sterren, met een grote opening aan de top om het licht door te laten, om alle zielen en wezens in de holte te beschermen en aan haar hart te koesteren , evenals het kindje Jezus dat lachend naar de mooie wereld kijkt . Met deze madonna voel ik me goed, omdat de scheppende warme kracht die het mannelijke en het vrouwelijke overstijgt erin ligt, die niets uitsluit ook de leegte niet.
Laten we deze kracht bezingen  

Lied nr. 8:  “Heer, Onze heer hoe zijt Gij aanwezig”
Canon 142 Mijn God zijt Gij, U wil ik danken, zowaar als ik leef
Onze Vader
Communie

De laatste maanden zijn de stoelen in deze kapel nogal eens verplaatst, ik zou in deze traditie nog een stap verder willen gaan. Op het einde van deze viering zou ik zeggen draai jullie stoelen eens helemaal om en in plaats van naar dit centrale punt te kijken, kijk eens naar buiten. In feite is dit niet nodig, want deze kapel is volgens mij uniek omdat ze zo overweldigend de natuur  naar binnen brengt. De overgang tussen buiten en binnen is zeer vloeiend. De natuur is hier altijd aanwezig.

Het is niet toevallig dat deze kapel op deze plaats gebouwd is in de nabijheid van een bron. De fontein is het symbool bij uitstek van levengevende kracht. Een bron stroomt in overvloed zonder te stoppen voor iedereen vissen, vogels, aarde, mensen. In deze tuin zijn aarde en water, licht,  bomen en bloemen, dieren en mensen in harmonie verenigd.
In oosterse en Keltische tradities verbindt men het water met: De lady of the lake – of de vrouw van water. Zij is symbool van ontvankelijkheid en luisterbereidheid.

“Luisteren is een basisgeheim om Gods tempel te betreden. Luisteren betekent jezelf volledig vergeten. Als je luistert word je louter een doorgang, passiviteit, ontvankelijkheid, een baarmoeder, je wordt vrouwelijk. Je kunt God niet als een agressieve veroveraar bereiken … of beter gezegd God kan jou alleen bereiken als je ontvankelijk bent, dan staat de deur open en wacht je gewoon”. (Osho Zentaro, Kleine Arcana, p.40)

Zij stroomt over van dankbaarheid voor wat het leven geeft, zonder verwachtingen te koesteren of eisen te stellen. Plicht, verdienste of beloning zijn niet belangrijk. Gevoeligheid, intuïtie en compassie zijn eigenschappen die zij vertegenwoordigt
Zijn dit niet de eigenschappen die we herkennen in zovele moeders en waar we vandaag extra dankbaar voor zijn?

Slotlied: 520  “Dan komt de dag”

------