------
Welkom
------
Liturgie
------
Vorming
------
Historiek
------
Archief
------
Kalender
Share-project
------




3 mei 2015: Pelgrimstocht naar Butan

Lut Lemmens

Lied 316: “Die mij droeg op adelaarsvleugels”

Inleiding


Dit jaar sloeg ik tijdens de paasvakantie opnieuw mijn vleugels uit, ditmaal naar Bhutan. Ik had het voorrecht te kunnen deelnemen aan een pelgrimstocht georganiseerd door het instituut voor Tibetaans boedhisme in België onder leiding van een Buthanese lama die hier onderricht geeft.
Bij aankomst doken we meteen in een spiritueel festival te Paro waar we samen met duizenden bhutanezen ondergedompeld werden in de spiritualiteit en cultuur van het tantrisch boedhisme zoals het in Bhutan beleefd wordt. Dit festival wordt jaarlijks gehouden ter ere van Guru Rinpoche, ook patmasambava genoemd, die het boedhisme naar Bhutan bracht en het integreerde met het animistisch volksgeloof. Voor de Bhutanezen is het festival zowel een pelgrimstocht met boedhistische rituelen en zegeningen enerzijds als een sociale happening waarbij families en vrienden elkaar terugvinden al piknikkend op het grasplein rondom de tempel. Centraal in dit gebeuren staat een gigantisch grote thangka, een schildering op katoen waar de afbeeling van patmasambava op staat temidden van een hele reeks andere spitituele figuren.

Een groter contrast tussen onze godsdienstbeleving en dit festival kon ik me niet voorstellen en toch voelde ik me onmiddellijk opgenomen en spiritueel vervuld en superblij ondanks de fysieke vermoeidheid van de reis. Ik begreep niets van de symboliek van de dansen die werden opgevoerd, noch van de taal, noch van de plichtplegingen en rituelen allerhande en toch voelde ik me verbonden en deel van dit grote geheel. Zowel op dit festival als tijdens de verdere reis ademde alles harmonie, rust, schoonheid, respect, vriendelijkheid, waardigheid en religiositeit uit. Op dit spiritueel festival waren er geen commerciële kraampjes, iedereen was op zijn paasbest, de mannen met een rituele sjaal gedrapeerd boven hun mooiste traditioneel gewaad tot net onder de knie, de vrouwen in prachtige gewaden en met hun mooiste juwelen. Dit kleine koninkrijk dat omringd wordt door Nepal, Tibet en India, draagt niet voor niets de reputatie van het bruto nationaal geluk.

Twee weken geleden benadrukte Marcel in zijn homilie het belang van gelovige overgave en het zich ‘toevertrouwen’ eerder dan zekerheid te zoeken in het geloof. Dat is precies wat ik daar ervaarde en opdronk en met jullie wil delen. Gelovige overgave betekent ook dat we ons eigen willetje loslaten en onszelf en anderen vergeven; dat doen we met het
Lied 315: “Wat ik gewild heb”

Openingsgebed:

Namaste
Ik eer de plaats in jou waarin het hele universum is.
Ik eer de plaats in jou
Die liefde is, waarheid, licht en vrede.

Als jij daar bent,
in jou,
waar liefde is, waarheid, licht en vrede

en ik ben daar,
in mij,
waar liefde is, waarheid, licht en vrede,
dan zijn wij één.

Homilie

Een onderdompeling in een andere spirituele traditie boeit me uitermate. Het slaat me eerst met verwondering en nieuwsgierigheid. Naarmate de dagen verstrijken, vervaagt het verlangen om de dingen te verstaan, te vergelijken en in perspectief te zetten en kom ik meer en meer in mijn eigen stilte terecht. Daardoor kan ik nog dieper meegaan in de rituelen en ervaar ik beter de verandering in mijn energie die dat teweeg brengt. Mijn mind komt tot rust en oude denkbeelden en patronen ruimen ongemerkt plaats voor nieuwe inzichten en een weer wat groter bewustzijn.

Dit doet echter geen afbreuk aan mijn trouw ten opzichte van mijn eigen geloofstraditie. Met Pasen verbond ik me vanop afstand met jullie én deelde ik paaseitjes rond aan de grote ontbijttafel waaraan mijn 19 medereizigers gezeten waren. De meesten van deze groep bekeerden zich tot het boedhisme en reageerden dus zeer verrast, maar blij. Ik vond het fijn en vind het heel belangrijk de brug te slaan tussen de verschillende spirituele families. Hoe verschillend de uiterlijke vorm van beleving en geschriften ook kan zijn, de synthese ervan voelt voor mij het meest compleet en juist.

Ik vond het een leuk idee twee lezingen naast elkaar te beluisteren, eentje uit het Nieuwe Testament en een uit boedhistische hoek. Mooi hoe ze elkaar aanvullen, hoe alles uiteindelijk op dezelfde boodschap van liefde, mededogen en bewustzijn neerkomt.
In de eerste lezing horen we hoe rijk het boedhisme is aan beelden en symbolen, en tegelijk hoe concreet toepasbaar in het dagelijks leven.

Lezing uit het boek Hemelse galerij van Gromio Shrestha

Gezeten op de globes van zon en maan die rusten op een bloeiende Lotus, draagt Avalokiteshvara, de bodhisattva van groot mededogen, de zijden gewaden en juwelen van een hemels wezen dat terugkeert naar de wereld om anderen naar het rijk van verlichting te leiden. Tegen zijn hart drukken twee handen een wensvervullend juweel, een symbool van het verlichte potentieel voor groot mededogen. Zijn andere handen bevatten een kristallen rozenkrans en de Lotus van transcendente wijsheid.

In het hart van de kosmos van mededogen ligt het visioen van onscheidbaarheid van alles wat bestaat. Onrecht aan anderen betekent onrecht aan uzelf, mildheid jegens anderen brengt mildheid voort, gulheid bevordert rijkdom en overvloed, gierigheid brengt innerlijke armoede. De wereld weerspiegelt ons bewustzijnsniveau.

De godheden van het boeddhistische pantheon voeren ons niet mee naar een andere realiteit, maar naar een dieper visioen van de wereld waarvan wij een onlosmakelijk onderdeel zijn. Deze godheden zijn uitdrukkingen van ons diepste potentieel. Avalokiteshvara, medeleven en mededogen, leeft in het hart van alle wezens, een latente energie waaruit alle andere deugden ontspringen.
Mededogen is de basis van onze aard. We hoeven alleen onze elementaire kwaliteiten naar boven te halen.

Lied 569: “Die mij getrokken uit de schoot”

Vervolg van de homilie.


Wat gelovige overgave betreft, werd ik diep getroffen door de eenvoud van de rituelen en zegeningen die we bijwoonden en mochten ontvangen. Aan gebedsmolens draaien om gebeden en intenties de wereld in te sturen, een offergave geven in de vorm van geld of voedsel en in ruil een zegening van de monnik ontvangen in de vorm van heilig water dat in de hand wordt gegoten of een tik op het hoofd met een ritueel voorwerp… ook het prevelen van een mantra met een gebedssnoer in de hand zoals bij ons vroeger de rozenkrans, zijn gebruiken die je in het straatbeeld ziet. In onze groep was er een waalse vrouw die voor mijn perceptie werkelijk elk vrij moment benutte om zo te bidden. De belangrijkste mantra die in Bhutan gebruikt wordt is om mane padme hoeng. Doel is het eigen hart te openen in mededogen en verlichting te vragen voor allen. Hij hoort bij Avalokiteshvara wiens afbeelding hier vooraan staat. God van mededogen. In een tempel verwijlen of mediteren die aan hem gewijd is, brengt niet alleen rust, maar opent ook het hart.
En dan de liefdevolle zorg van onze twee gidsen die het ons op zoveel manieren aangenaam en gemakkelijk maakten. De vriendelijkheid van hotelpersoneel, maar ook winkeliers, mensen op straat, warme vriendelijkheid voerde de onderstroom in heel ons verblijf en opende ook weer ons hart…. Een feestelijke ervaring van formaat die nog lang zal nawerken en waarvan ik graag met jullie deel.

Evangelie: Johannes 8, 12 - 18

Zeer zeker is Jezus voor ons, christenen, het licht dat ons leidt op ons levenspad. Zoals Jezus dat voor ons is, zo is Boedha dat voor de Bhutanezen en zo hebben alle geloofstradities hun eigen goden en godinnen. Zoals ik al zei boeit het me deze verschillende tradities te leren kenen en de essentie ervan te integreren in mezelf. En dat houdt volgens mij verband met een belangrijke opdracht voor mensen van onze tijd. Namelijk dat we openstaan voor andere religies en spirituele tradities en ze respecteren als gelijkwaardig. Want wat ik tijdens mijn zoektocht doorheen al mijn spirituele reizen heb ontdekt is dat allen naar het zelfde doel leiden: een zingevingsmodel aanreiken en een leidraad geven om te groeien in liefde, wijsheid en gelovige overgave.

Ritueel van het aanbrengen van de offergaven onder het zingen van de mantra
Om mane padme hoeng

Tafelgebed 142 en 157: “Ik zal er zijn”
Onze vader en communie
Slotgebed : Namaste (zie boven)
Slotlied : 587: “Vleugels van vertrouwen”
Zending en zegen

------