------
 
Welkom
------
Liturgie
------
Vorming
------
Historiek
------
Archief
------
Kalender
------




25 november 2007: 34° zondag

Christus Koning (Lc. 23, 26-43)

Gerlinde Doyen

Vandaag is het de laatste zondag van het Kerkelijk Jaar en vieren we het feest van Christus Koning. Dit feest werd voor het eerst afgekondigd door paus Pius XI in 1925. Het feest stamt uit de tijd waarin de christelijke kerk regeerde in het Westen. Het was een periode van christelijk imperialisme, een heersende kerk. Christus Koning werd op een triomfalistische manier gevierd door marcherende en zingende chiro-jongeren. Christus was op dat moment een strenge koning, uitgebeeld met mijter en staf. Vandaag is de christelijke kerk, zeker in België, een minderheid. Automatisch krijgt het feest van Christus Koning iets veel bescheidener. Jezus is geen heersende koning maar een dienende koning. In de evangelielezing van vandaag hangt Jezus naakt en kwetsbaar aan het kruis. Terwijl Jezus op Palmzondag nog werd bezongen en geëerd, wordt hij nu door bijna iedereen in de steek gelaten. En de boodschap van de lezing is niet dat Jezus koning is ondanks het lijden en sterven, maar juist door het lijden en sterven.

Zoals Marcel vorige week aangaf, verwijzen de teksten van deze laatste zondagen van het jaar naar de eindtijd. Ze leren ons meteen welke houding we moeten aannemen terwijl we ons klaarmaken voor de Advent en de geboorte van de Messias. Kijken we uit naar de geboorte van de Messias als naar de sterke leder die al onze samenlevingsproblemen moet komen oplossen? Of zijn we cynisch geworden en denken we: och, elk jaar opnieuw wordt het kerstmis en de ellende blijft gewoon doorgaan? Welke houding zouden we moeten aannemen opdat kerstmis werkelijk iets in ons teweeg kan brengen?

Marcel gaf ons vorige week aan dat het vertrouwvol geloven een eerste voorwaarde is. Anders dreigen we in de ellende om ons heen, de schouders te laten zakken. Gefrustreerd door zoveel onmacht zouden we zonder vertrouwen de moed opgeven. De lezing van vandaag geeft ons een volgende hint: van wat voor Koninkrijk is Jezus koning? En hoe realiseren we dit Koninkrijk?

Inleiding op de evangelielezing

Jezus wordt naar de plaats gebracht waar hij gekruisigd zal worden. De meeste religieuze leiders, Romeinse soldaten en één van de twee moordenaars die naast hem worden gekruisigd, bespotten Jezus. Als je dan toch Koning van de Joden bent, Zoon van God, red dan jezelf! Vrouwen bij de omstanders wenen omdat Jezus wordt gekruisigd. Jezus antwoordt hen: jullie wenen, omdat jullie niet inzien dat de Messias moet sterven. Maar o wee, als in de eindtijd Jerusalem zal vernietigd worden, dan zullen jullie smeken om te mógen sterven, dan zouden jullie willen dat de berg op jullie valt om verlost te zijn van jullie lijden. Jullie lot zal zo vreselijk zijn dat jullie wensten dat jullie geen kinderen hadden. Want ook de kinderen zullen niet gespaard worden. Ween dus niet om mij, maar om het volk dat mij niet erkend heeft en daarom vernietigd zal worden. Als God zelfs zijn eigen Zoon niet redt van de kruisdood, dan zal hij het zondige volk zeker niet ontzien.

In heel de menigte die Jezus ofwel bespot ofwel compleet ontredderd onder het kruis staat, is het een moordenaar die als eerste inziet dat de schrift in vervulling gaat en dat de dood van Jezus niet het einde van alles is. Tot op het kruis zien we dat het de marginalen van de samenleving zijn die Gods bedoeling inzien en respect tonen.

Evangelie: Lc.23,26-43

Homilie

Op welke manier kan deze evangelielezing ons iets leren over Jezus als Koning en de manier om dit koninkrijk te realiseren? Twee bedenkingen:

Een eerste bedenking: Lucas geeft de verschillende spelers een rol in de evangelielezing. Met wij kunnen wij ons vereenzelvigen? Of beter, herkennen we in die spelers niet een aspect van onszelf? Zijn wij soms niet de mensen die op afstand staan te kijken naar het tafereel en blij zijn dat we ons niet te dicht in de kringen van die revolutionair gewaagd hebben? We hadden even hoop maar zien dat het op niets uitdraait en doen gewoon verder met ons leven.

Zijn we op andere momenten niet de Romeinse soldaten die geloven dat de beste samenlevingsvorm een rechtstaat is met rechten en plichten en met voldoende sancties en dreigingen om de menselijke neiging tot dissident gedrag te straffen en bij te sturen? Langdurig-werklozen, illegalen, die passen niet goed in het plaatje en worden in het beste geval getolereerd. Meer blauw op straat, nul-tolerantie, discipline zullen veel van de hedendaagse samenlevingsproblemen oplossen.

Zijn we soms ook niet de schriftgeleerde? In het diepst van onszelf denken dat we dat we wel weten hoe het allemaal beter zou kunnen zijn, maar we brengen deze ideeën en idealen niet in de praktijk? We kennen de bijbel, de parabels, de oproep van Jezus, maar wat doen we er mee? Terwijl iedere parabel, iedere psalm verrassend zou kunnen en moeten zijn, actualiseerbaar in verschillende contexten, hebben we het gevoel dat we het al kennen. Het raakt ons niet meer.

Op andere momenten zijn we de moordenaar naast Jezus die verbitterd is door alles wat we meegemaakt hebben, ons erbij neergelegd hebben dat de mens van nature egoïstisch is en dat de machtige groepen in deze wereld de touwtjes in handen hebben en altijd zullen hebben. We geloven er allemaal niet meer in. Kom dan van het Kruis als je de Messias bent!

Soms zijn we wel geraakt maar zijn we als de vrouwen die staan te wenen onder het kruis, compleet ontredderd door zoveel verdriet en ellende om ons heen en zo hard ontgoocheld omdat de goede initiatieven die door mensen genomen worden, ook weer doodbloeien.

Lucas roept ons op om te zijn zoals de ‘goede moordenaar’. Deze man heeft berouw voor zijn daden en vertrouwt op God. Hij ziet in dat Jezus inderdaad Koning is, geen machtige koning die zichzelf van het kruis haalt en zijn vijanden met geweld vernietigt. Jezus is een Koning omdat hij zo trouw blijft aan zijn eigen oproep om op God te vertrouwen en je vijanden lief te hebben. Als alle mensen als Simeon, Jezus kruis zouden opnemen en Hem volgen, dan zou de wereld er anders uitzien.

Tweede bedenking: Daar waar organisaties of samenlevingen met moeilijke dilemma's zitten, kiest men voor een sterke leidersfiguur die knopen doorhakt, keuzes maakt en daarbij onvermijdelijk ook mensen tegen de borst stoot. Deze mensen dragen de verantwoordelijkheid, worden er dik voor betaald en krijgen de verwijten voor alles wat er fout loopt.

Ook het volk van Israël was op zoek naar een sterke leider die hen zou verlossen van die lastige en heidense Romeinen. Men zag uit naar een koning zoals de grote Koning David, die zijn land bevrijd had uit de macht van de Filistijnen. Of naar een wijze koning als Salomo. En dan komt Jezus, uit het koningsgeslacht van David. Hij doet profetische tekenen en het volk ziet in Hem de langverwachte koning. Maar wat een anticlimax bij zijn gevangenneming. Van een koning wordt verwacht dat hij zich verdedigt met soldaten, dat hij gekleed is in dure gewaden, de bezetter zou verslaan, macht, aanzien, status heeft, geweld gebruikt. Jezus hangt beroofd, naakt, gemarteld, veroordeeld en machteloos aan het kruis.

Jezus is zijn hele leven een dienaar geweest voor eenvoudige en uitgestoten mensen. Hij wast de voeten van zijn apostelen, verdedigt de overspelige vrouw, de arme weduwe. Dat hij tot zijn dood blijft vertrouwen op God en zichzelf niet probeert te redden, wijst erop dat hij Zijn boodschap tot het bittere einde wil overdragen. Jezus roept de mens op tot liefde, en echte liefde gebruikt geen macht om te overtuigen maar nodigt uit. Jezus als koning aanvaarden kan niet opgelegd worden. Het kan alleen uit vrije wil. Jezus bevrijdt ons niet 'aan de buitenkant' van verkeerde machtsverhoudingen, ziektes, terreur. Het is enkel daar waar mensen 'aan de binnenkant' bevrijd worden, omdat ze geloven in liefde en inzet voor elkaar, dat Gods Rijk tot stand komt. En, daar geloof ik toch in, vertrouwen en 'bevrijding aan de binnenkant', helpt ook om veranderingen te kunnen realiseren 'aan de buitenkant'. Het Rijk van God begint daar waar mensen niet alleen voor zichzelf leven maar ook voor anderen. Dat is de boodschap van hoop bij de lezing van vandaag.

------