18 februari 2007: 7^e zondag

Bemin U vijand (Lucas 6, 27 – 38)

Intredelied : 642: Wij zoeken U als wij samen komen

Inleiding + gebed

Wij weten ons samen in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.
"Wij zoeken U als wij samen komen", zongen we.  Ik vind dit een zeer mooi lied, omdat het aansluit bij één van de thema’s die hier in Filosofenfontein regelmatig aan bod komen, namelijk dat van een zoekende gemeenschap.
Ik kom naar hier om een antwoord te krijgen op vragen die in mij leven, vragen die groeien uit het dagelijkse leven.  Ik kom hier om getroffen te worden door de teksten, de liederen, het samen vieren.  
Niet om nog eens geconfronteerd te worden met een nieuwe opdracht : anders gaan leven, weer niet goed genoeg, en dat elke zondag opnieuw. 

Dat was het gevoel dat ik kreeg toen ik voor het eerst de evangelietekst van deze zondag doornam: heb uw vijanden lief, wees goed voor wie U haten; als jullie je vrieden liefhebben, is er dan reden tot dankbaarheid ? Ook zondaars hebben hun vrienden lief. 
Het kwam mij over als : nu ook dat nog.  Anders gaan leven, weer niet goed genoeg, en dat elke zondag opnieuw.

Maar misschien schuilt in de tekst wel iets totaal anders; misschien zit er wel een antwoord in op mijn vragen; misschien zit er voor ons allemaal een boodschap van verlossing in, een boodschap ook van “toch weer een nieuw begin”.  Een boodschap van verzoening   Het is een thema dat blijft terugkomen?

Laat ons in het begin van deze viering naar Jezus toegaan, en bidden om verzoening en genade.

Kyrie Eleison : nr 107

Openingsgebed

Wees hier aanwezig, God,
als uw woord geopend wordt
en doe ons thuisraken
in het geheim van het leven
dat ons verschijnt in Jezus;
de zoon van uw welbehagen,
de nieuwe mens die ons hoop geeft,
dit uur en al onze dagen. Amen.

1^e lezing :

In de kindernevendienst vorige week hadden we het ook over dit onderwerp.  Het ging er over vijanden, ruzie maken, verzoening.   Er was weinig aansporing nodig na de vraag : wie heeft er de voorbije week ruzie gemaakt, is er iemand die je echt niet kan luchten.   Toen het weer wat rustiger geworden was, en we de woorden van Jezus beluisterd hadden, zijn we gaan nadenken hoe we hiermee verder moesten.
We luisteren eerst naar enkele authentieke reacties.

Kind 1 : ik heb ruzie gemaakt met Johan; ik loop hem vanaf nu gewoon voorbij
Kind 2 : ik heb wel zin om mijn middenvinger op te steken naar die kerel
Kind 1 : het andere 5^e, wat een pestkoppen

Kind 2 : de juf van Latijn, wat een pin
Kind 1 : Charlotte denkt dat ze de beste is, wat een stoefkont
Kind 2 : Misschien moet ik proberen geen ruzie te maken
Kind 1 : Misschien moet ik proberen een versje over vrede uit het hoofd te leren, en hieraan denken als ik boos ben op iemand.
Kind 2 : Misschien moet ik het direct oplossen als ik ruzie gemaakt heb.
Kind 1: Misschien moet ik niet terug slaan
Kind 2 : Ik heb wel bewondering voor de ouders van Joe Van Holsbeeck en Bart Bonroy die oproepen tot vrede.

Tussenzang : Lied 505  (Psalm 150): Looft God in zijn heiligdom – Alleluia. 

Evangelie : Lucas 6, 27-38 :

Tot U die naar mij luister zeg ik : Bemint Uw vijanden, doet wel aan die u haten, zegent hen die u vervloeken en bidt voor hen die u mishandelen.  Als iemand  u op de ene wang slaat, keert hem dan ook de andere toe; en als iemand uw bovenkleed van u afneemt , belet hem niet ook uw onderkleed te nemen.  Geeft aan ieder die u iets vraagt, en als iemand wegneemt wat u toebehoort, eist het niet terug.  Zoals gij wilt dat de mensen U behandelen, moet gij het hun doen.
Als gij bemint wie u beminnen, wat voor recht op dank hebt ge dan ? Dat doen de zondaars ook.  Als gijleent aan hen van wie ge hoopt terug te krijgen, wat voor recht op dank hebt ge dan ? Ook de zondaars lenen aan zondaars, met de bedoeling evenveel terug te krijgen.  Neen, bemint uw vijanden, doet goed en leent uit zonder er op te rekenen iets terug te krijgen.
Dan zal uw loon groot zijn, dan zult ge kinderen zijn van de Allerhoogste, die immers ook goed is voor de ondankbaren en de slechten. 
Weest barmhartig, zoals uw vader barmhartig is.  Oordeelt niet, dan zult ge niet geoordeeld worden; veroordeelt niet, dan zult ge niet veroordeelt worden; spreekt vrij, en ge zult vrijgesproken worden.  Geeft, en u zal gegeven worden. Een goede, gestampte, geschudde en overlopende maat zal men u in de schoot storten.  De maat die gij gebruikt, zal men ook voor u gebruiken .

Homilie

“Waarom stel je altijd zo een simpele vragen?” Het was een opmerking van Erik Malfliet in de nevendienst vorige week.  We hadden het over vechten, oorlogen, conflicten en over hoe daaruit te geraken.  Irak lag als voorbeeld uiteraard voor de hand.  En volgens Erik lag de oplossing ook voor de hand : “ze moeten toch gewoon met mekaar praten”.  Dat was ook duidelijk de boodschap van Jezus.  “Maar ja,” zei iemand anders, “het zijn geen christenen, dus misschien telt de boodschap van Jezus niet ….”

Ik was getroffen door de reactie : Waarom stel je zo een simpele vragen, ze moeten gewoon met mekaar praten.  De oplossing lijkt inderdaad heel simpel.

In het evangelie plaatst Jezus ons in een wereld van ondankbare en slechte mensen.  En bij het begrip “vijand” denken we al snel aan grote conflicten, brandhaarden in de wereld.  
We kunnen ons misschien ook de mogelijke gevoelens proberen in te beelden van de ouders van Joe Van Holsbeeck en Bart Bonroy.  Of van de echtgenoot en kinderen van de vrouw die – al joggend langs het kanaal – werd vermoord, ….
En wie heeft er geen weet van burenruzies, onterecht gepromoveerde, familievetes, 

Vele van deze situaties schijnen muurvast te zitten en kunnen zo uitzichtloos zijn, die het dichtste bij misschien nog het meest.

“Ze moeten toch gewoon met elkaar praten”. 
Het was een zeer eenvoudige oproep tot bruggen bouwen, ook naar ons toe.  Verbindingsmensen worden.  Ik dank het begrip aan Kris, die het twee weken geleden in haar viering gebruikte.

Je kan jezelf afvragen we dit kunnen realiseren; hoe we, zoals het in het evangelie verwoord staat, barmhartig kunnen zijn zoals Onze Vader barmhartig is. 

Je kan je afvragen of de ander wel zo verschillend is van jezelf.  Herkenningspunten zoeken in de ander.  Het zou mij kunnen overkomen dat ik ook zo ben. 
Toch blijft het op die manier voor een heel stuk een extra opdracht .

Maar als we de ander zien als meer dan een vijand, als een kind van God.  Dan wordt de opdracht, die ik als mens toch niet kan vervullen, plots helemaal anders : namelijk, bemin de ander, zoals je zelf door God bemind wordt.

We zijn allemaal kinderen van God.  Dat geeft een gemeenschappelijk platform van verzoening en eenheid.  Daarin zitten heelwat mogelijkheden, namelijk als God te zijn voor anderen.
De conflicten zullen er altijd zijn, maar er moet een gemeenschappelijk platform van verzoening en eenheid zijn, dan zijn de conflicten virtueel al overwonnen.  

We werken mee aan een verlossingsplan, als we de ander uit een vijandschap halen.  Verlossing voor de ander en voor onszelf.   Een onverloste reactie is hem in zijn vijandschap te bevestigen en te verstenen. Maar we halen de legitimiteit uit het kwaad (en uit ons eigen kwaad en verstening) als we kwaad met liefde beantwoorden.

En zo is de oproep van Jezus misschien geen extra opdracht, maar brengt ze ons terug tot de radicaliteit van de liefde.  Mijn communio met Christus in mijzelf, wordt het model van de communicatie naar de anderen.  Laat de maat die je gebruikt in uw omgang met anderen, gemeten zijn aan God’s volmaakte omgang met jou.

En het werkt uiteraard ook weer andersom : hoe deugddoend is het dat iemand goed voor mij is, hoe deugddoend is het te ervaren wat er met anderen gebeurt als aan hen iets goed gebeurt.

En zo gaat de tekst gaat dus uiteindelijk over “goed zijn”, met radicale voorbeelden, om de mateloosheid ervan te beklemtonen. 

Natuurlijk begint het allemaal op microschaal, en het zal pas lukken als ik ook volledig verzoend ben met de nieuwe inzichten, bijvoorbeeld de ander te zien als mijn broer of zus, als kind van dezelfde God. Misschien kunnen we hier straks, bij de vredeswens, eens even bij stilstaan ..

“We moeten toch gewoon met elkaar praten”. 
Misschien een simpel antwoord op een simpele vraag.
Amen.

Offerande – muziek door Vincent
Groot dankgebed :
                        Keervers : "Keer U om, naar ons toe, keer ons toe, naar elkaar"

Onze Vader + vredeswens 

Communie – muziek

Communielied : Lied 603 – Wij bidden U om vrede.

Voorbeden : door de wereldgroep.

Gebed

God, barmhartige Vader,
voor iedereen zijt Gij alleen maar goed,
ook voor ondankbaren.
Leer ons leven volgens uw maatstaf.
Laat ons niet verloren gaan
in de kringloop van het kwaad.
Wij bidden U voor wie ons pijn doen.
Laat ons in de liefde nieuwe wegen gaan.